Nederland is met elf universiteiten nog altijd goed vertegenwoordigd in de top-200 van de World University Rankings 2026. Toch moeten acht van hen opnieuw een stapje terug doen. De TU Delft staat net als de afgelopen twee jaar het hoogst op de lijst van de Nederlandse universiteiten, maar ook deze instelling is een plekje gezakt: van 56 naar 57.
Vorig jaar moesten acht van de twaalf deelnemende Nederlandse universiteiten terrein prijsgeven, het jaar daarvoor zeven, en dit jaar dus opnieuw acht. Alleen de universiteiten van Wageningen, Leiden en Maastricht zijn licht gestegen. De Erasmus Universiteit handhaaft haar positie.
De Universiteit Utrecht doet sinds twee jaar niet meer mee aan de wereldranglijst. De instelling is kritisch over dit soort lijsten en levert daarom geen gegevens meer aan.
Van de Nederlandse universiteiten in de top-200 is de VU het meest gezakt, namelijk van 136 naar 176. Voor universiteiten buiten de top-200 wordt geen exacte positie weergegeven.
World University Ranking |
2024 |
2025 |
2026 |
| TU Delft | 48 | =56 | 57 |
| Universiteit van Amsterdam | 61 | =58 | =62 |
| Wageningen Universiteit | =64 | =67 | 66 |
| Universiteit Leiden | 77 | =73 | =70 |
| Rijksuniversiteit Groningen | 79 | =80 | 82 |
| Erasmus Universiteit Rotterdam | =99 | =107 | 107 |
| Universiteit Maastricht | =138 | =132 | =131 |
| Radboud Universiteit Nijmegen | =140 | =143 | =154 |
| Vrije Universiteit Amsterdam | 125 | =136 | =176 |
| Universiteit Twente | 184 | =180 | =190 |
| TU Eindhoven | =168 | =185 | =192 |
| Tilburg University | 201-250 | 251–300 | 301-350 |
© HOP. Bron: Times Higher Education World University Rankings 2026.
= staat voor gedeeld.
Volgens Times Higher Education loopt de kwaliteit van het onderzoek aan Nederlandse universiteiten terug: publicaties worden over het algemeen minder vaak geciteerd. In 2023 zijn ook de inkomsten van de instellingen gedaald. De redactie verwacht dat deze negatieve trend de komende jaren zal doorzetten, als de bezuinigingen op het hoger onderwijs zich steeds meer laten voelen.
De top van de ranglijst wordt nog altijd gedomineerd door universiteiten uit het Verenigd Koninkrijk en de Verenigde Staten. Voor het tiende jaar op rij staat de University of Oxford op nummer één, gevolgd door het Amerikaanse Massachusetts Institute of Technology. Princeton en Cambridge staan dit jaar op de gedeelde derde plaats.
Maar: “Ondanks een sterke positie aan de top van de ranglijst, blijft de VS als geheel terrein verliezen op de ranglijst en ook voor het VK zijn er waarschuwingssignalen”, meldt Times Higher Education. “Azië daarentegen klimt in rap tempo omhoog.”
Tja, daar sta je dan met je Progress-vlag, je SDG-tegels, je diversity office, je Pride Library, je Decolonization Lab, je genderneutrale wc’s, je VU Art Science Gallery, je Green Office, je apparte islamitische gebedsruimtes voor mannen en vrouwen, je Global Room, je WO&MEN@VU netwerk en je Green Fair.
Misschien toch iets meer aandacht voor de kerntaken van de universiteit?
De teloorgang van het Nederlandse onderwijs is natuurlijk al jaren geleden ingezet. Naast defensie en de zorg was onderwijs immers altijd een van de dankbaarste bezuinigingsposten. En is dat blijkbaar nog steeds. Als land dat sinds de jaren 50-60 fier boven in de top tien van de meest alfabetische landen stond is dit een spijtige constatering. Ik vraag mij wel eens af wat al die nieuwe onderwijsmethoden nou voor zin hebben. Verhalende sommen zou eenvoudiger zijn. Ik heb nog geen kind gehoord die dat beaamt. En je zult maar dyslectisch zijn. Vooral op jonge leeftijd heb je baat bij een stevige basis. Die basis blijft je je de rest van je leven bij. Bijna zestig jaar geleden zat ik op de lagere school. Stampen, deden we. Herhaling, herhaling. Nog steeds kan ik alle provinciën aanwijzen en alle staten van de VS. Ik kan nog hoofdrekenen, staartdelen, optellen en aftrekken en vermenigvuldigen volgens de oude methode. Leesonderwijs hetzelfde. Soms moest je voorlezen. En lezen en schrijven waren verplichte vakken. Waar is het misgegaan? MAW: ik heb er al meer dan 50 jaar iets aan. Nu komt het: pas als die basis is gelegd van lees-/schrijf-/ rekenvaardigheid kun je overgaan tot andere lesmethoden. Maar die basis is essentieel. Dan kunnen onderwijskundigen wel roepen dat niet ieder kind gediend is met dat oude systeem. Dan help je die specifieke kinderen, maar verander je niet het hele systeem!
Een op de drie kinderen van nu haalt niet het niveau van lagere school zesde klas. Veel tieners vallen onder de noemer laaggeletterd. Ligt dat aan de kinderen of aan het huidige onderwijssysteem? Overigens heb ik van de week op de radio gehoord dat de gemiddelde docent er week bijna een hele werkdag kwijt is aan administratie. Doorgeslagen controledrift. Een soort rupsje dat altijd honger heeft en eigenlijk geen nut heeft. Inde zorg zie je dezelfde tendens. Duur en nutteloos.
Ervan uitgaande dat mensen in bijvoorbeeld de middeleeuwen gemiddeld eenzelfde soort intelligentieverdeling hadden als nu, ligt het niet aan homo sapiens, zelf. De context van de maatschappij en dus waarin die gemeten had kunnen worden was toen anders.
Kortom: het gaat erom dat je het potentieel zoveel, en zo goed mogelijk benut. Helaas gebeurt het omgekeerde. Bruins was daar een exponent van. Helaas denken velen in de Tweede Kamer er net zo over. Van de week zag ik een item op TV over de verkiezingen, en dat inde politiek vrijwel niemand een achtergrond heeft lager dan HBO. Ervaringsinleving (dat is iets anders dan engagement, of empathie) met de mensen die met hun voeten in ‘de modder’ staan is er dus niet. Eigenlijk zouden alle politici verplicht een jaartje met de handen aan bed, voor de klas, aan de lopende band etc. moeten doorbrengen voordat ze over mensen mogen beslissen. Ongetwijfeld een ijdele droom.