Volgens het “zwartste scenario” moet de VU vanwege het Hoofdlijnenakkoord wel 120 miljoen bezuinigen. Dat is 16 procent van het totale VU-budget van 750 miljoen. Dat beaamde een financieel medewerker van het VU-bestuur gisteren tijdens een medezeggenschapsvergadering over de kadernota. “Het zal zeker niet meer zijn”, zei hij er nog bij.
Over die kadernota, die dient als basis voor de begroting van volgend jaar, werd een maand geleden ook vergaderd. Toen werd de suggestie gewekt dat in de bezuiniging van 60 miljoen euro, waartoe de VU zich nu genoodzaakt ziet, de door het aanstaande kabinet geplande bezuinigingen op onderwijs en wetenschap waren verwerkt.
Tijdens deze vergadering bleek dat een misverstand te zijn geweest. Ergens in het concept van de kadernota, die Ad Valvas nog steeds niet heeft ingezien, zou staan dat de bezuinigingsplannen van het nieuwe kabinet kunnen betekenen dat er vanaf 2027 of 2028 twee keer zoveel bezuinigd zal moeten worden als nu het geval is.
Geen vet meer over
“De kaasschaafmethode helpt hier niet, we hebben geen vet meer over”, zei CvB-voorzitter Margrethe Jonkman. “Er zullen keuzes gemaakt moeten worden.” CvB-lid Marcel Nollen zei dat daarbij niet alleen wordt gekeken naar de kosten, maar ook naar de opbrengsten. Zo wil de VU ook kijken naar het “verbeterpotentieel” van commerciële opleidingen, zoals het postacademisch onderwijs en “Leven lang ontwikkelen”.
Er klinkt kritiek op de stilte van de Nederlandse universiteiten die kennelijk, zoals Rens Bod van WOinActie het in NRC omschreef, “al op hun rug gaan liggen”, maar volgens Jonkman wordt er wel degelijk actiegevoerd door middel van opiniestukken en interviews in de media en door deelname aan protestacties zoals afgelopen zaterdag in Utrecht, waar universiteitenkoepel UNL aanwezig was.
“We willen zoveel mogelijk gezamenlijk optrekken”, aldus Jonkman. “Ook hopen we dat anderen ons willen helpen. We hebben als universiteit veel maatschappelijke partners met wie we samenwerken.” De VU zelf onderneemt actie tegen onder andere de langstudeerboete, waar volgens Jonkman in elk geval uitzonderingen op moeten worden gemaakt, bijvoorbeeld voor studenten die buiten hun eigen schuld om studievertraging oplopen.
Ze riep medewerkers en studenten ook op om het bestuur te laten weten wat het volgens hen zou moeten doen. “Het is veel te mooi, wat we hier hebben staan, en veel te belangrijk voor Nederland en Europa.”
Provocatie
Iemand van de universitaire studentenraad zei dat het niet raar was dat de nieuwe regering negatief tegenover universiteiten staat, aangezien de VU haar studenten en medewerkers meteen na de verkiezingsuitslag in november een “hart onder de riem” stak met een bericht op de website. Dat zag hij kennelijk als een provocatie. Nollen gaf er een onduidelijk antwoord op, door de rest werd er niet op gereageerd.
Op de campus groeit intussen de onrust. Elke dienst en faculteit moet tussen de 5 en 10 procent bezuinigen, en er wordt veel gespeculeerd. Zo is er aan één faculteit al een bijeenkomst geweest voor medewerkers van een bepaalde afdeling die gereorganiseerd zou moeten worden. Daarover is al de nodige ophef ontstaan.
Nollen zei dat zulke acties “al te voortvarend” zijn en “te kort door de bocht.” Maar dat de komende jaren niet leuk zullen worden, dat beginnen steeds meer mensen zich te realiseren. “Mensen worden wakker, ik zelf ook”, zei de voorzitter van de ondernemingsraad.
Ik snap niet waar de geheimzinnigheid in de laatste alinea’s vandaan komt. Op desbetreffende bijeenkomst (die nog geen 24 uur van te voren werd aangekondigd), is het woord ‘reorganisatie’ door het FB gebruikt. In alle communicatie wordt dat woord omzeild. Als 15 tot 20 mensen hun mensen hun baan kunnen verliezen in een kleine afdeling, dan moet je gewoon transparant zijn en eerlijk zeggen dat dat een reorganisatie heet.