Onderwijsinnovatie, een Leven Lang Ontwikkelen, de nieuwe onderzoeksstrategie, Erkennen & Waarderen, VUture, veiligheid, community-building, de integratie van drie faculteiten, een sluitende begroting en een “impact journey”. Dat zijn de tien speerpunten die het bestuur heeft geformuleerd voor dit jaar.
De nadruk komt iets minder te liggen op valorisatie, waarbij kennis wordt gebruikt ten bate van de samenleving. Op dat gebied is al veel bereikt, legde bestuursvoorzitter Margrethe Jonkman gisteren uit tijdens een vergadering met de medezeggenschap (de ondernemingsraad en de universitaire studentenraad). De mens komt iets centraler.
Een nieuw begrip is de “impact journey”. Jonkman bedoelt daarmee dat de VU zich moet richten op die gebieden waarin ze wezenlijk verschil maakt in de maatschappij. Als voorbeeld noemde ze de “fossil fuel”-discussie, waarin de VU het voortouw nam door de samenwerking op te schorten met bedrijven die zich toeleggen op fossiele brandstoffen. Jonkman hoopt dat de VU vaker een dergelijke voortrekkersrol zal vervullen in maatschappelijke discussies.
Vette speerpunten
Op een slide stonden de tien speerpunten met een beknopte uitleg erbij. Sommige speerpunten waren vetgedrukt, die hadden de afgelopen tijd misschien iets te weinig aandacht gehad, legde Jonkman uit. Innovatie en rationalisering van de onderwijsportfolio was vetgedrukt, dat komt neer op een onderwijspakket dat “levensvatbaar” is, “doceerbaar” en aansluit op maatschappelijke ontwikkelingen. De implementatie van de nieuwe onderzoeksstrategie was ook vet. Daarbij wordt onder andere “toegewerkt naar een reflexieve/adaptieve houding van het wetenschappelijke personeel”.
Community building is ook een vet speerpunt. Dat gaat onder andere over het “opstellen van één VU-verhaal.” Wat dat precies inhoudt, wist het bestuur niet echt concreet te maken. Jonkman zei dat het ging om “één verhaal over wie we zijn als VU”, rector Jeroen Geurts legde later uit dat het om bepaalde waarden ging waarin iedereen elkaar herkent en waarin de VU zich onderscheidt van andere universiteiten. Maar welke waarden dat zijn, bleef in het ongewisse.
VUture is het proces om de VU slagvaardiger en wendbaarder te maken, door efficiënter te werken, overbodige procedures te verwijderen, andere te versnellen en interdisciplinariteit te vergemakkelijken. Vorig jaar zeiden verschillende OR-leden dat VU-medewerkers volgens hen geen interesse hadden voor VUture.
Bezuinigingsoperatie
Het speerpunt van de sluitende begroting, eveneens vetgedrukt, is een uitdaging vanwege de forse bezuiniging van 25 miljoen euro die de VU moet doorvoeren. Bestuurslid Marcel Nollen, die een “spannend jaar” voorspelde, had het over een “minder intensief toetsbeleid” en het “terugbrengen van het aantal contacturen” (tussen docenten en studenten) om geld te besparen. Een studentenraadslid zei daar “zenuwachtig” van te worden.
Iemand van de OR was bij een presentatie van de Bètafaculteit geweest, waarvan de titel “veerkrachtig en wendbaar” luidde, wat hem deed denken aan de slogan “slagvaardig en wendbaar” waarmee het bestuur VUture aan de man brengt. “Maar VUture was niet ingestoken als bezuinigingsoperatie”, zei hij. Nu leek het er volgens hem op dat VUture wel werd gebruikt om bezuinigingen te verwezenlijken.
Nollen antwoordde daarop dat als VUture van pas komt om een “taakstelling” (een VU-eufemisme voor bezuiniging) uit te voeren, het CvB dat zeker niet uit de weg zou gaan. Jonkman zei dat de VU ook bij de implementatie van VUture moest “inspelen op de veranderingen in de wereld”. Ook zij bevestigde dat het stroomlijnen van processen in het kader van VUture van pas kwam bij de taakstellingen waarvoor de VU zich geplaatst ziet.
Onaangename verrassingen
Dat maakte het OR-lid alleen maar ongeruster. In de wandelgangen zou nu worden gezegd: “Zie je wel! Dus VUture is toch een bezuinigingsoperatie!” Hij wees erop dat alle processen worden uitgevoerd door mensen, dat als een proces wordt afgeschaft, dat betekent dat die mensen overbodig worden. “Die krijgen straks te horen dat ze geen deel meer kunnen uitmaken van de organisatie.”
Jonkman zei dat ze heel goed wist welke impact dat op mensen heeft, en dat de VU zorgvuldig te werk zou gaan en er de tijd voor zou nemen.”
Dat leek een bevestiging te zijn van waar veel mensen bang voor zijn: een nieuwe ontslagronde. Maar een lid van de Raad van Toezicht van de VU dat aanwezig was, Ron Teerlink, riep de medezeggenschap op met het bestuur mee te denken en er ook rekening mee te houden dat het onderwijs- en onderzoeksbeleid van het komende kabinet voor nog meer onaangename verrassingen zal zorgen. “Blijf daarom in gesprek over wat we kunnen doen en ook over wat we nooit zouden willen doen”, aldus Teerlink.