Er is veel over de toenemende, en volgens velen onaanvaardbaar hoge, werkdruk aan de VU gesproken, de afgelopen tijd. Volgens hersenprofessor Erik Scherder is werkstress goed voor je hersenen, maar desalniettemin is er aan de VU een speciale werkgroep samengesteld ter vermindering van die druk. Die werkgroep heeft allerlei mogelijke oplossingen samengebracht in een spread-sheet, de Matrix.
De toegenomen werkdruk werd op veel besprekingen en bijeenkomsten verklaard door de vele reorganisaties, het reduceren van het ondersteunende personeel (waardoor docenten en onderzoekers hun taken verzwaard zagen) en natuurlijk ook door de wijze van financiering van wetenschappelijk onderzoek, waardoor onderzoekers steeds meer tijd kwijt zijn aan het werven van fondsen.
Maar de oorzaken zijn natuurlijk veel talrijker, en ook is de ene werkdruk de andere niet. Zo voelt de ene wetenschapper zijn onderzoek bekneld door de tijd die hij in het onderwijs moet steken en hikt de andere wetenschapper op tegen de berg administratie die hij te verstouwen krijgt. Sommige medewerkers zien zich geconfronteerd met onrealistische doelstellingen door hun meerderen en anderen klagen over een gebrek aan collegialiteit.
Onhaalbare taak
De werkgroep heeft verschillende soorten werkdruk ondergebracht in thema’s en daarnaast mogelijke aanpakken gesuggereerd, afhankelijk van de organisatie waar het probleem speelt: VU-breed, facultair, en binnen een dienst, een team of op individueel niveau.
Bijvoorbeeld: een medewerker of team ziet zich gesteld voor een onhaalbare taak. De Matrix suggereert dan op het niveau van het College van Bestuur om aan te sturen op een realistischer taakstelling, of om met de andere universiteiten actie te voeren voor meer onderzoekssubsidie. Min of meer hetzelfde advies geldt voor faculteitsbesturen, en diensten wordt onder andere geadviseerd ‘eerst ingezette veranderingen af te ronden en te bestendigen voordat nieuwe initiatieven worden ontplooid’. Individuele medewerkers moeten ‘de eigen grenzen en mogelijkheden onderkennen’.
Aan de bel trekken
Hetzelfde advies krijgen individuele medewerkers bij andere soorten werkdruk. Te weinig tijd voor onderzoek vanwege onderwijstaken? Eigen grenzen en mogelijkheden onderkennen’. Onevenredige verdeling van de ‘workload’? ‘Grenzen bewaken’. Ook moeten medewerkers blijkbaar vaker aan de bel trekken. Als de verantwoordelijkheden niet duidelijk zijn: ‘zelf bespreekbaar maken’. Ongewenst gedrag: ’tijdig aan de bel trekken’. Oncollegialiteit: ‘bespreken met leidinggevende’.
‘Deze matrix is bedoeld als levend document’, schrijft de werkgroep. ‘Hij is verder nadrukkelijk niet limitatief.’ Dit betekent waarschijnlijk dat iedereen ook zijn eigen succesvolle aanpak mag blijven hanteren en kan toevoegen. Maar daarover zal de werkgroep de VU-medewerkers binnenkort nader informeren, is ons beloofd.