De VU heeft zich schuldig gemaakt aan leeftijdsdiscriminatie, oordeelt het College voor de Rechten van de Mens. Bij de reorganisatie van de faculteit Aard- en Levenswetenschappen was meer dan 57 procent van de ontslagbedreigden boven de 55 jaar. Dat is onderscheid op grond van leeftijd, beslist het Mensenrechtencollege. En dat is in strijd met de wet.
Twaalf van de ontslagen medewerkers stapten naar het College om de mogelijke leeftijdsdiscriminatie van de VU aan te kaarten. ‘Het was nooit het doel om voornamelijk oudere werknemers te ontslaan’, verdedigde de VU zich tijdens de zitting. ‘De reorganisatie en het personeelsplan zijn gebaseerd op objectieve gronden.’
Verweer verworpen
Maar het College verwerpt dat verweer en geeft de medewerkers gelijk. Het effect telt, en dat was dat met name de 55-plussers getroffen werden bij de reorganisatie, omdat het de afdelingen met veel oudere werknemers waren die gereorganiseerd werden.
Van alle twaalf medewerkers die de klacht hebben ingediend werd de functie als specifiek geoormerkt. De VU hoefde zich daardoor niet te houden aan het afspiegelingsbeginsel, waarbij uit elke leeftijdsgroep evenveel mensen ontslagen worden.
VU was onzorgvuldig
Het College stelt nu dat de VU ‘uiterst onzorgvuldig te werk is gegaan in haar beoordeling om functies als niet-uitwisselbaar aan te merken.’ Bij geen enkel van de klagers heeft de VU het afspiegelingsbeginsel naar behoren toegepast. De klagers krijgen dus gelijk.
“Het is een enorme opluchting!” reageert initiatiefnemer Matthijs Hisschemöller aan de telefoon. “Je weet toch nooit wat ze gaan zeggen, ook al ben je nog zo overtuigd van je eigen gelijk.” Volgens Hisschemöller heeft het College een heleboel argumentatie terzijde gelegd, en is de uitspraak gebaseerd op dat de VU telkens voorbij ging aan waarschuwingen van leeftijdsdiscriminatie.
Alternatieven niet onderzocht
De VU kan volgens het College ook niet overtuigend laten zien dat ze ‘bij de reorganisatie heeft gezocht naar doeltreffende middelen die niet of minder onderscheidmakend zijn naar leeftijd.’
“De VU heeft steeds alle alternatieven op voorhand uit de wind geslagen”, zegt Hisschemöller. “Maar ondertussen zei decaan Karen Maex aan het eind van de zitting wel dat de VU het voortaan anders doet.” Hij is teleurgesteld in de afwezigheid van bestuursvoorzitter van de VU in deze zaak. “Jaap Winter regisseert alles, maar hij heeft zich nog niet laten horen.”
Ontslagbedreiging van tafel
De klagers willen nu dat hun ontslagbedreigingen van tafel gaat. “Dat is logisch, want ze zijn tegen de wet”, vindt Hisschemöller. “Vervolgens moeten we in alle rust per individu bespreken wat er gaat gebeuren. De een kan misschien herplaatst worden, de ander ergens anders heen.”
Jaap Winter zal later reageren op de uitspraak.