In het hoger onderwijs zouden meer opleidingen Nederlandstalig moeten zijn, vindt minister Dijkgraaf. Hij belooft binnenkort zijn visie te geven op het Nederlands als onderwijstaal.
De partijen in de Tweede Kamer hadden allerlei vragen over het ‘bestuursakkoord’ dat minister Dijkgraaf vorig jaar met universiteiten en hogescholen heeft gesloten. Bijvoorbeeld over de internationalisering en de voertaal van het onderwijs. Woensdag heeft hij die beantwoord.
In het akkoord staat dat universiteiten aandacht gaan besteden “aan het behoud van het Nederlands als academische taal onder studenten”, zowel in de bachelors als de masters. Ze gaan ook ruimte maken voor meertaligheid in het onderwijs, “voor de opleidingen waar dat relevant is”.
Toename van Nederlands
Daar wilde het CDA meer van weten. Welke opleidingen zijn volgens de minister relevant om het Nederlands als academische taal te behouden? En gaat het alleen om behoud, of ook om een toename van het Nederlands in het onderwijs?
Het Nederlands als taal voor onderwijs, wetenschap en wetenschapscommunicatie is in het hele hoger onderwijs relevant, antwoordt Dijkgraaf. Hij is het eens met het CDA “dat Nederlands (of indien noodzakelijk meertalig) onderwijs bij meer opleidingen het uitgangspunt zou moeten zijn”.
Wel maakt hij een voorbehoud. “Daarbij moeten we natuurlijk ook oog houden voor het feit dat sommige opleidingen zich bij uitstek richten op een internationale arbeidsmarkt.”
Inkomsten van buitenlandse studenten
Meer kan hij nog niet zeggen. Hij heeft de Tweede Kamer beloofd dat hij uiterlijk in mei een brief stuurt over de beheersing van internationale studentenstromen. “Daarin ga ik specifiek in op de opleidingstaal.” Die brief is overigens al een paar keer uitgesteld.
Critici vrezen dat instellingen vooral vanwege de financiering studenten uit het buitenland hierheen halen. Die inkomsten zouden ook de reden zijn voor de verengelsing van met name het universitaire onderwijs, die ten koste zou gaan van de taalbeheersing in het Nederlands.
De instellingen ontkennen de beschuldigingen en menen dat een internationale studentenstroom vooral goed is voor de kwaliteit van het onderwijs. En Engels is nu eenmaal de internationale taal van de wetenschap, is een ander argument.
Daar komt bij dat er in sommige sectoren, zoals de techniek, een tekort aan afgestudeerden is. Het zou goed zijn voor de economie als buitenlands talent zich, na een opleiding in de tekortsectoren, in Nederland vestigt.
Meer dan helft Nederlands
Volgens de universiteiten is 53 procent van de bacheloropleidingen Nederlandstalig, en slechts 29 procent volledig Engelstalig. De rest hanteert meer dan één onderwijstaal.
Vooral opleidingen in de domeinen gezondheid en recht zijn over het algemeen nog Nederlandstalig, terwijl in de techniek en economie het Engelstalige onderwijs de overhand heeft gekregen.
In de masteropleidingen is slechts 14 procent nog volledig in het Nederlands. Rechten (54 procent) en gezondheid (35 procent) zijn opnieuw de uitzonderingen.