Onafhankelijke journalistiek over de Vrije Universiteit Amsterdam | Sinds 1953
6 december 2024

Wetenschap
& Onderwijs

Ze pikken onze baantjes in!

In studentensteden werken veel hoogopgeleiden onder hun niveau, blijkt uit CBS-cijfers. Ze verdringen daardoor laagopgeleiden op de arbeidsmarkt. 

Werken in de horeca, machines bedienen of gegevens ordenen… In Groningen, Eindhoven en Wageningen heeft zo’n twintig procent van de hoogopgeleiden een dergelijke baan. Ook veel andere afgestudeerden werken onder hun niveau in beroepen van ‘voornamelijk middelbaar en deels hoger niveau’, zoals het Centraal Bureau voor de Statistiek dat omschrijft. Tussen vier en zes procent is zelfs werkloos.

Werkgelegenheid

Aanleiding om de cijfers op een rij te zetten is een vandaag verschenen rapport van kennisorganisatie Platform31 over hoogopgeleiden die laagopgeleiden van de arbeidsmarkt verdringen. Daarin staat dat hoogopgeleiden inderdaad voor werkgelegenheid zorgen, zoals gemeenten veronderstellen: denk aan de komst van nieuwe restaurants, koffiebarretjes en culturele instellingen. Tien procent meer hoogopgeleiden betekent drie procent meer werk. Alleen pikken ze die baantjes grotendeels zelf in. 

 

© HOP. Bron: CBS. Jaar: 2014. Percentages van de beroepsbevolking.

Grofweg één op de drie werkt dus onder zijn niveau. In het rapport staan vergelijkbare cijfers, al zijn ze een jaar ouder en zijn de achterliggende tabellen niet online beschikbaar. Klaarblijkelijk gaan hoogopgeleiden vaak aan de slag in eenvoudiger baantjes als ze geen werk op niveau kunnen vinden. Let wel, hierbij zijn de bijbaantjes van studenten buiten beschouwing gelaten, want die zijn nog niet afgestudeerd en gelden in de statistieken als ‘middelbaar opgeleid’.

Banen scheppen

Wat kunnen de steden doen? Ze kunnen laagopgeleiden scholing aanbieden, aldus het rapport voor de gemeenten. Of ze moeten meer banen voor hoogopgeleiden scheppen, zodat die minder onder hun niveau gaan werken. “En tot slot zouden studenten kunnen worden ontmoedigd om naast hun studie te gaan werken”, aldus de rapporteurs. Dan zouden laagopgeleiden meer kans maken. 

Maar het is de vraag of studenten zich zullen laten ontmoedigen. Studeren wordt de komende jaren alleen maar duurder, omdat de basisbeurs verdwijnt. Naar verwachting zullen studenten juist vaker op zoek gaan naar een bijbaan.

Doctorandus Bordenwasser

Op het verdringen van laagopgeleiden door studenten (en hoogopgeleiden) is wel eerder kritiek geleverd. Waarom werkt het ministerie van Onderwijs niet beter samen met het ministerie van Sociale Zaken,vroeg de Tilburgse hoogleraar arbeidsrecht Mijke Houwerzijl zich af. Een studiebeurs zou goedkoper zijn dan een uitkering. Doctorandus Bordenwasser zou plaats moeten maken voor een laagopgeleide.

Reageren?

Houd je bij het onderwerp, en toon respect: commerciële uitingen, smaad, schelden en discrimineren zijn niet toegestaan. Reacties met url’s erin worden vaak aangezien voor spam en dan verwijderd. De redactie gaat niet in discussie over verwijderde reacties.

Velden met een * zijn verplicht
** je e-mailadres wordt niet gepubliceerd en delen we niet met derden. We gebruiken het alleen als we contact met je zouden willen opnemen over je reactie. Zie ook ons privacybeleid.