Er gaat meer overheidsgeld naar onderzoek en ontwikkeling (R&D), maar de investeringen blijven achter bij de verwachte economische groei. De ambitie om 2,5 procent van het bruto binnenlands product te besteden aan R&D raakt daardoor verder achterop.
Het Rathenau Instituut zet jaarlijks op een rij wat Nederland de komende vier jaar uitgeeft aan onderzoek en innovatie. Uit deze analyse blijkt dat het kabinet in 2018 een half miljard euro meer uittrok vergeleken met het jaar daarvoor. De directe overheidssteun voor R&D is daarmee gestegen naar ruim 5,5 miljard euro; een belofte uit het regeerakkoord. Dit geld gaat vooral naar onderzoek aan universiteiten en universitaire medische centra.
Economie groeit sterker
Na jarenlange dalingen gaat er voor het eerst sinds 2010 meer geld naar organisaties voor toegepast onderzoek, zoals TNO en Deltares. De financiering stijgt tussen 2017 en 2023 met zestien procent.
Ondanks de hogere overheidsuitgaven, verwacht het Rathenau Instituut vanaf dit jaar een daling van de R&D-gelden als percentage van het bruto binnenlands product (BBP): van 0,72 procent in 2018 naar 0,65 procent in 2023. Dit komt doordat de economie naar verwachting sterker groeit dan de begrote overheidsuitgaven voor R&D.
Extra investeren
Er zijn extra investeringen nodig wil het kabinet de doelstelling halen om in 2020 – samen met het bedrijfsleven – 2,5 procent van het BBP aan R&D uit te geven, concludeert het Rathenau Instituut. In de periode 2014-2017 besteedden overheid, bedrijfsleven en overige geldschieters samen 2,0 procent van het BBP. Nederland scoort daarmee lager dan Duitsland, Zwitserland en de Scandinavische landen. Om de ambitie van 2,5 procent te halen, moet het kabinet jaarlijks nog eens 1,3 miljard euro extra investeren.
Europa gaat naar verwachting een nog grotere rol spelen in de bekostiging van R&D. De Europese sponsoring steeg van 9 procent van de totale publieke R&D-financiering naar zo’n 11 procent. Voor het volgende kaderprogramma (2021-2027) heeft de Europese Commissie een totaalbudget voorgesteld dat weer ruim 20 procent hoger ligt. Deze inkomsten kunnen voor Nederland toenemen tot 800 miljoen euro per jaar.