Een omvangrijke senaat van docenten, studenten, medewerkers en bestuurders moet de grondslagen en de koers van de Universiteit van Amsterdam bewaken. Dat adviseert de UvA-commissie die werd ingesteld na de Maagdenhuisbezetting in 2015.
Studenten en personeel voelen zich geen ‘eigenaar’ van het onderwijs, schrijft de commissie Democratisering & decentralisering in een gisteren verschenen eindrapport. Dit leidde vorig jaar tot wekenlange protesten tegen het universiteitsbestuur.
Charter
De commissie adviseert de UvA allereerst om een charter op te stellen, een soort grondwet, waarin de kernwaarden van de universiteit worden vastgelegd. “Veel zaken die misgaan, kun je niet vangen door nieuwe regels op te leggen”, stelt commissievoorzitter Lisa Westerveld. “Daarom denken wij dat het relevant is om een set waarden met elkaar af te spreken, waaraan het beleid vervolgens wordt getoetst.”
Voor dat laatste zijn de gewone medezeggenschapsraden niet voldoende toegerust, denkt de commissie: “Het gevaar is reëel dat de discussie over de waarden te veel gevoed zal worden vanuit specifieke oogmerken, deelbelangen en de actuele situatie zoals die zich op een bepaald moment voordoet.”
Senaat nieuwe stijl
Vandaar dat ze pleit voor de oprichting van een ‘senaat-nieuwe-stijl’, met ongeveer zestig zetels voor vast en tijdelijk aangesteld wetenschappelijk personeel (inclusief hoogleraren), maar ook voor studenten, promovendi, bestuurders en andere medewerkers. Dit “brede deliberatieve forum” komt enkele malen per jaar bijeen en krijgt ruime mogelijkheden om de universitaire gemeenschap en deskundigen te raadplegen.
De commissie legt ten slotte drie nieuwe bestuursmodellen voor. Het meest vergaande gaat uit van zelforganisatie van onderop. In het tweede model bepalen bestuursraden van medewerkers en studenten het beleid. In het derde model wordt de rol van de huidige medezeggenschapsraden flink uitgebreid.
Game changer
UvA collegevoorzitter Geert ten Dam is positief over de plannen. “Een breed samengesteld forum dat meehelpt om richting te geven aan de UvA en ook een eigen recht van initiatief heeft, kan een belangrijke game changer zijn”, staat op de website van de UvA te lezen. “Voor ons als college zou het heel waardevol zijn om samen de grondslag te leggen voor een nieuw instellingsplan, een gedeeld waardenkader of het belang van diversiteit.”
In november organiseert de commissie een raadgevend referendum waar medewerkers en studenten van de UvA kunnen stemmen over de plannen.