Tijdens de zomervakantie heeft het VU-bestuur, zeer tegen de wens van de medezeggenschap in, een aanbesteding de deur uitgedaan voor een ingreep in de organisatie. ‘Ze gaan straks gewoon de diensten outsourcen.’

De ondernemingsraad had het nog zo tegen het college van bestuur gezegd: géén ingreep in de organisatie van de VU. “Medewerkers willen rust na corona en het Mars-debacle”, zei OR-voorzitter Henk Olijhoek vlak voor de zomervakantie, “het is een brug te ver om nu al in te grijpen in een organisatie waar nog zoveel onrust is.”

Maar midden in zijn vakantie kreeg hij een brief waarin het bestuur hem meedeelde dat er al een aanbesteding de deur uit is en dat vijf adviesbureaus meedingen naar deelname aan een traject van twee jaar, waarin de organisatie tegen het licht wordt gehouden, met betrokkenheid van (een vertegenwoordiging van) alle medewerkers. “Als een duveltje uit een doosje”, zei Olijhoek. “We hebben eind juni hard geroepen: 'Doe dit nou niet’ en het CvB doet het gewoon wél.”

Het bestuur wil dat ook de OR deelneemt aan het traject, maar die voelt zich door het college voor het blok gezet. Moet ze meepraten en zo medeplichtig worden aan wat weinigen in de OR schromen een reorganisatie te noemen, al benadrukt het bestuur steeds dat het geen reorganisatie is, of moet ze alleen iemand sturen om te luisteren naar wat er allemaal aan plannen te berde wordt gebracht?

Diepe littekens

Veel OR-leden willen geen medeplichtigheid. Ze vrezen een “Mars 2.0”, zoals vicevoorzitter Trudie van Kampen het verwoordde, een ramp zoals zich de afgelopen twee jaar voltrok bij de invoering van drie nieuwe IT-systemen onder de naam Mars. “Daarbij werd ook vergeten dat er mensen betrokken zijn die met die systemen moeten werken”, aldus Olijhoek, “en nu lijkt dat opnieuw te gebeuren.” Volgens Van Kampen gaat het aan de VU steeds zo: “Ze gooien er iets in en voordat er geëvalueerd is, komen ze gelijk weer met een volgend plannetje.”

‘Ze gooien er iets in en voordat er geëvalueerd is, komen ze gelijk weer met een volgend plannetje’

“Het CvB maakt de valkuilen weer open waar het met Mars was ingetrapt”, zei een ander OR-lid. Weer een ander lid vond dat dit “geen blijk is van het zelflerende vermogen van het CvB.” Menigeen herinnerde aan de ingrijpende reorganisatie aan de VU in het begin van de jaren tien. Er werkt bijna geen directeur of bestuurder meer aan de VU die daarbij betrokken was, maar in elk geval heeft die reorganisatie binnen de OR diepe littekens achtergelaten. “Ze gaan straks gewoon de diensten out-sourcen”, zei een OR-lid.

Voor rampen behoeden

Maar er zijn er ook die denken dat de OR juist door deelname het bestuur “voor rampen kan behoeden en bij kan sturen”. Bovendien vroeg iemand zich af hoe representatief het standpunt van de OR is in deze kwestie. “Heel veel mensen verlangen juist naar verandering.”

Desalniettemin is de hele OR het er wel over eens dat deze manoeuvre van het bestuur geen schoonheidsprijs verdient. Spottend werd er verwezen naar de toespraak die bestuursvoorzitter Mirjam van Praag afgelopen maandag hield bij de opening academisch jaar. Daarin had ze het over goed leiderschap in het hart van de organisatie, met openheid, kwetsbaarheid, transparantie, anderen de ruimte geven en “deep listening”. “Misschien moeten we haar vragen om haar ideeën over leiderschap nog eens te komen toelichten”, suggereerde iemand.

Probleem is dat Van Praag nooit bij de besprekingen tussen de OR en het bestuur is geweest. Daarbij waren altijd collegelid Marcel Nollen en soms ook rector Jeroen Geurts aanwezig. Geurts had tijdens de laatste vergadering, toen de OR zich dus uitsprak tegen een ingreep in de organisatie, gezegd dat hij die boodschap had begrepen en dat hij daar “heel erg blij” mee was. “Mirjam van Praag is de grote afwezige”, zei iemand. Nu wil de OR snel een bespreking met het hele bestuur, inclusief de voorzitter.