Onafhankelijke journalistiek over de Vrije Universiteit Amsterdam | Sinds 1953
10 november 2025

Column
& Blog

Wout van Zaale masterstudent bestuurskunde

Wee het land met meer managers dan militairen

We zullen ons moeten voorbereiden op het zwartste scenario. Daarom hoopt Defensie met een campagne meer Nederlanders warm te maken voor het leger.

En dat is nodig, want uit opinieonderzoek blijkt dat op dit moment slechts 18 procent bereid is om te dienen voor volk en vaderland.
18 procent. Het is te hopen dat Poetin dat percentage niet onder ogen krijgt. Er hoeft maar een Russisch bataljon de Grebbeberg te passeren en ze ontdekken met welk speels Nijmeegse Vierdaagse-achtig gemak ze door kunnen lopen tot Kijkduin. Waarschijnlijk geven we ze onderweg zelfs nog een doosje blarenpleisters mee.

En eerlijk gezegd heb ik ook bij de strijdvaardigheid van die dappere 18 procent zo mijn twijfels. Naast alle spreekwoordelijke koffiezetapparaten hoorde ik de voorbije maanden slechts van een handjevol mensen in mijn omgeving dat ze bereid waren voor Nederland te dienen, maar dan wel in een leidinggevende, strategische of coördinerende rol. En vooral niet in de vuurlinie.

“Nee hoor, aan het front loop ik alleen maar in de weg!” hoorde ik dan. “Ik kan toch helemaal niet overweg met zo’n geweer?” Nu wil ik niemand zomaar betichten van valse bescheidenheid, maar zodra het over de dienstplicht gaat, beschikken zelfs de meest opgepompte blaaskaken opeens over een portie zelfkennis die ze stomtoevallig een plekje in de loopgraven bespaart. Vooruit, maar laten we ze dan ook tegen zichzelf in bescherming nemen; als je jezelf geen AK-47 toevertrouwt, moet je een fatbike al helemaal inleveren. Per direct.

Hun bescheidenheid kent wel een grens, want zoals gezegd: zij die een geweer te hoog gegrepen vinden, achten zich wel vaardig genoeg voor een aansturende functie. Iedereen speelt wel eens Risk, hoe moeilijk kan het zijn? Naar kanonnenvoer wijzen is makkelijker dan kanonnenvoer wezen.

Nederland moet het tijdens de Derde Wereldoorlog dus stellen met meer managers dan militairen. Meer supervisors dan soldaten. Meer voerders dan voetvolk, hoe ziet dat eruit?
Nou, onze landsverdediging in de voetbalwereld geeft allicht een voorproefje. Bij een EK of WK verschijnt Oranje traditioneel met een elftal spelers op het veld en 18 miljoen bondscoaches langs de lijn. Ik vrees dat zoiets ons ook te wachten staat in WO III.

We zullen ons moeten voorbereiden op het zwartste scenario: een brutaal leger bemoeiallen dat zich desnoods ongevraagd mengt in discussies over de formatie waarin we aan het front moeten verschijnen. En dat na een kwartier al begint te zeuren om Weghorst in de aanval. Hopelijk kiezen ze niet de verkeerde Wout.

Meer voerders dan voetvolk, hoe ziet dat eruit?

Één reactie

  1. Frits Wester zei het al: we zijn een land van mietjes en slappelingen.
    Het zou niemand kwaad doen om gewoon de militaire dienstplicht in te roepen. Twaalf maanden van je leven, dien je dan. Toen de Berlijnse muur viel en zgn het IJzeren gordijn openging, werd, begin jaren negentig, dienstplicht afgeschaft. Je mocht dienstweigeren maar alleen op gegronde gronden van persoonlijke gewetenbezwaren ten aanzien van het gebruik van middelen van geweld. De exacte definite ben ik vergeten. Je moest een verklaring opstellen en die vervolgens op een kazerne (speciale afdeling) verdedigen. Ging het de eerste keer niet goed, of was je verklaring politiek (dat zijn geen persoonlijke gewetensbezwaren): dan kreeg je een driemanscommissie om je zaak te verdedigen. Het was geen sinecure, want als je vervangende dienst ging vervullen, diende je zes maanden langer dan de dienstplichtigen. Totaalweigeraars gingen de gevangenis in. Geen vrijblijvendheid, dus. DienstPLICHT. Hoeveel daadwerkelijk opgeoepen werden (na goedkeuring, je kon afgekeurd worden of buitengewoon vrijgesteld, bv meals twee broers al hadden gediend) Het was de minderheid van de jongens. De duur was niets bij de duur die in andere landen geldt/ gold. JHte zou mooi zijkn als dit keer ook vrouwen doienstplichtig werden. Inzetten kan op veloe manieren: onder de wapenen of ook maatschappelijk Iwaten gewetensbezwaarden deden).

Reageren?

Dat is alleen mogelijk met een e-mailadres dat is verbonden aan de VU. Reacties worden gepubliceerd met voornaam of initiaal en achternaam. Houd je bij het onderwerp, en toon respect: commerciële uitingen, smaad, schelden en discrimineren zijn niet toegestaan. Reacties met url’s erin worden vaak aangezien voor spam en dan verwijderd. De redactie gaat niet in discussie over verwijderde reacties. Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd en delen we niet met derden. We gebruiken het alleen als we contact met je zouden willen opnemen over je reactie. Zie ook ons privacybeleid.

Velden met een * zijn verplicht