“We verkopen software die wetenschappelijke publicaties en kennis gebruikt om te bepalen waar de groeimogelijkheden van een wetenschappelijk bedrijf zitten”, vertelt Mehdi Farzanehpour, oprichter van de start-up, waarvoor hij op dit moment in gevoelige onderhandelingen is met een investeerder en die we daarom niet met name noemen. “Bijvoorbeeld een microscopenmaker: de software kijkt wie hun apparatuur nodig heeft en welke niches er in de markt zitten. We hebben een paar heel grote klanten in de Verenigde Staten: Thermo Fisher, Bruker, echt de marktleiders. Toen de lockdown begon, bevroren zij al hun budgetten. Onze omzet daalde van 21.000 naar 15.000 in één nacht, bij wijze van spreken.”
Dat was net op het moment dat Farzanehpour en zijn collega’s een nieuwe investeringsronde gingen starten, op zoek naar nieuwe investeerders en een grotere omzet. “Vorig jaar contracteerden we meer dan 25 bedrijven, inclusief die marktleiders. We waren bezig het team te verdubbelen en we verhuisden naar een grotere kamer in het W&N-gebouw. Twee dagen later begon de lockdown.”
Thuiswerken
Farzanehpour ontving net als iedereen op de VU mails dat de gebouwen dicht gingen en dat iedereen moest thuiswerken, en deed dat ook. “Ik nam na een tijdje contact op met de Facilitaire Campus Organisatie en legde uit dat ik kosten moest besparen, maar het enige wat de vertegenwoordiger zei was: Wanneer krijg ik de huur? Ik antwoordde dat ik mijn kantoor niet gebruikte en dat ik mijn bedrijf probeerde te redden. Konden we misschien iets regelen? Maar dat kon niet. Een andere keer zei ik dat ik dan wel het kantoor zou leeghalen en toen kreeg ik als antwoord dat ik zes maanden opzegtermijn had.”
Hij wil duidelijk maken dat hij heel veel te danken heeft aan de VU. Hij begon met zijn start-up bij het Demonstrator Lab, volop gesteund door chemiehoogleraar Paola Gori Giorgi, directeur Davide Iannuzzi en later, toen de start-up een bv werd en overging naar de Amsterdam Venture Studios, het kennisoverdrachtsbureau IXA. “En Mirjam van Praag noemde ons in haar openingstoespraak. We zouden niet zo succesvol zijn zonder de hulp van de VU”, zegt Farzanehpour. “Maar juist op het moment dat we het kwetsbaarst waren, deed FCO dit.”
‘Juist op het moment dat we het kwetsbaarst waren, deed FCO dit’
Het is vooral een deceptie. Het was toch het idee dat de Amsterdam Venture Studios (AVS) een veilige plek zou zijn voor wetenschappers om hun eigen bedrijf op te zetten? Maar AVS, die werkruimtes biedt aan start-ups, is op de VU niets anders dan de gebouwendienst FCO. En die is niet wezenlijk betrokken bij de start-ups, die wil gewoon de huur betaald krijgen. Farzanehpour: “Ik onderhandelde met elke partij die geld van ons krijgt, zoals consultants. Iedereen was vol begrip en dacht mee om een oplossing te vinden. Alleen FCO niet.”
Gori Giorgi twittert kritisch over de zaak, de VU reageert: ‘We understand your concerns because VU is very committed to supporting entrepreneurship. In line with that, there’s been personal contact with all the startups to check their situation and whether there was a need for a more flexible arrangement due to the coronavirus outbreak.’
Niet eerlijk
De woordvoerder van de VU belt terug als we contact opnemen met FCO. “Dit gaat over één zaak, wij vinden het omwille van de privacy niet gepast daar iets over te zeggen”, zegt hij. “In het algemeen: we hebben in het begin van corona zelf contact opgenomen met een aantal start-ups en met sommige uitstel van de huur afgesproken. Maar de huur moet wel betaald worden. Die is al uitzonderlijk laag in de eerste jaren en de VU is geen subsidiedesk. We kunnen niet zeggen: Je hebt het nu moeilijk, laat een deel maar zitten. Dat is niet eerlijk tegenover de andere start-ups.”
Navraag bij drie andere start-ups die een kantoor hebben bij AVS leert dat zij inderdaad contact hebben gehad met FCO, over toegang tot de ruimtes tijdens de lockdown en de huur, en dat er in sommige gevallen uitstel van betaling is afgesproken.
Over de betreffende start-up zegt de woordvoerder alleen nog dat ze in gesprek zijn. Dat klinkt nogal anders dan een brief sturen dat ze duizenden euro’s moeten betalen of vertrekken, anders volgen er juridische stappen. “We zijn in gesprek”, reageert hij, “ook naar hen wordt geluisterd. Maar als ze niks laten weten en de huur niet betalen, dan kunnen we eisen.”
Ongunstig moment
Voor Farzanehpours start-up kwam de lockdown op het meest ongunstige moment voor een jong bedrijf. Ze waren net aan het groeien, namen meer mensen in dienst en wilden nieuwe investeerders aantrekken. Maar die zijn niet geïnteresseerd in een bedrijf dat niet groeit. Inmiddels trekken de zaken weer aan en is het bedrijf uit de gevarenzone. De tijd lijkt rijp voor die nieuwe investeringsronde.
“FCO bood uiteindelijk aan om de huur deels uit te stellen”, zegt Farzanehpour. “Maar dat komt dan als uitstaande schuld op onze balans te staan en dat is op dit moment een probleem. Mijn investeerders gaan daar vragen over stellen.” Toen kwam de brief. “Inmiddels heeft IXA aangeboden om het gevraagde bedrag voor te schieten. De enige oplossing lijkt nu om naar een kleinere ruimte te verhuizen en de huidige huur een jaar door te betalen.”
Of moeten ze dan maar buiten de VU een kantoor gaan zoeken? “We zitten hier vanwege alle steun, vanwege het incubator programme voor wetenschappelijke start-ups en om dicht bij wetenschappers als Paola en Davide te zitten. Maar buiten de VU was het makkelijker geweest om te onderhandelen over de huur.”