Voordat ze haar studie aan de VU mocht beginnen, moest een Maleisische student een wiskundetoets doen. “In Maleisië is wiskunde heel formulaïsch”, vertelt ze. “Je volgt een formule en krijgt een bepaalde uitkomst. Maar in Nederland ligt de nadruk op de manier waarop je een wiskundig probleem oplost, de uitkomst is van veel minder belang.” Daar liep ze tegenaan bij de voorbereiding van die test. “Ik zei: maar wat is de uitkomst? Vertel me wat de uitkomst is!”
Zo vertellen acht studenten uit verschillende landen over de cultuur in de landen waar ze hebben gestudeerd in een workshop Intercultural Communication van Siema Ramdas van de Learn! Academy. Het is één van de workshops die gegeven worden in het kader van de Introductiedagen voor nieuwe studenten.
Een Catalaanse student vertelt hoe hij studiegenoten zich huilend op de grond zag storten omdat ze niet het hoge cijfer hadden gekregen waarop ze hadden gehoopt. Het betekende dat ze naar hun droombaan konden fluiten en hun familie moesten teleurstellen. Een andere student vertelt dat je de docent in zijn land niet hoort te bekritiseren.
Tien voor God
In Nederland word je verondersteld je docent tegengas te geven. En hoge cijfers zijn belangrijk, maar aan tienen doen ze hier niet. Een tien is alleen voor God, zei een docent begin dit jaar tegen Advalvas. Voor veel buitenlanders is dat een schok.
Aan de hand van modellen van antropoloog Geert Hofstede laat Ramdas zien hoe groot de verschillen kunnen zijn op academies in verschillende landen. Zo verwachten docenten in Nederland veel initiatief van hun studenten, terwijl van Chinese docenten wordt verwacht dat zij hun studenten zeggen wat ze moeten doen. In Nederland is het normaal als een docent het antwoord op een vraag niet weet, elders worden docenten geacht alles te weten.
Surinaamse afkomst
Omdat Ramdas van Surinaamse afkomst is, met wortels in India, put ze uit haar persoonlijke ervaringen om haar betoog te illustreren. Zo was haar vader, een leraar, het in Suriname gewend om met “meester” te worden aangesproken, terwijl in Nederland zijn leerlingen veel informeler met hem omgingen. “Daarover werd thuis veel geklaagd”, aldus Ramdas.
Cultuurverschillen komen niet alleen tussen academies in verschillende landen voor, zelfs in Leiden, waar Ramdas heeft gestudeerd, is de cultuur anders dan aan de VU, waar ze nu werkt. En zelfs binnen de VU heersen verschillende culturen. “Toen ik zowel bij de rechtenfaculteit als bij Psychologie werkte, was de manier van kleden en zelfs de manier waarop we elkaar aanspraken, veel formeler dan bij Psychologie.”