“Ik heb regelmatig met muizen gestudeerd, rond tien uur ’s avonds in het NU-gebouw. Het zijn er echt veel”, aldus een VU-student die afgelopen winter meedeed aan een Ad Valvas-quiz op Insta. Het muizenprobleem was volgens hem een belangrijk onderwerp bij de studentenraadsverkiezingen.
De Facilitaire Campus Organisatie (FCO), verantwoordelijk voor het onderhoud van de campus, kan de overlast terugzien in de meldingen die ze binnenkregen. “We hebben in het voorjaar van 2023 wel een piek gehad”, vertelt Annette Vesters, die onder meer verantwoordelijk is voor het contract plaagdierbeheersing bij FCO. Daarmee heeft ze het niet over honderden of duizenden meldingen, maar eerder tientallen per maand.
Uiteraard zal niet iedereen elke muis melden. Een online formulier om een melding te doen van ongedierte staat op de sectie voor medewerkers van de VU-site. FCO zegt dat studenten er ook gebruik van kunnen maken en kunnen bellen met de FCO Servicedesk. De pagina heeft ook een link voor mensen zonder VUnet-ID.
Coronaperiode
Volgens Vesters is de piek van het afgelopen jaar niet zo opmerkelijk. De jaren ervoor waren er juist erg weinig muizen te bekennen vanwege de coronapandemie. Minder mensen op de campus betekent minder muizen. Volgens de FCO-contractmanager is de situatie van nu vergelijkbaar met die van 2019, dus vóór de pandemietijd.
Ook toen werd het muizenprobleem met regelmaat aangekaart. Directeur bedrijfsvoering Bart van Leijen had het in 2019 over een ‘muizenplaag’ in het W&N. In 2013 schreef een promovendus dat hij omringd werd door vijftien muizen tijdens de lunch. En een paar jaar daarvoor schreef Het Parool over VU-proefschriften die nauwelijks te lezen waren, omdat de muizen ze hadden aangevreten.
Pizzadozen en etensresten
De muizen zijn dus geen nieuwe ontwikkeling op de VU, maar wel voor het NU-gebouw, dat er pas sinds 2020 staat. Een jaartje na de oplevering was hoogleraar André Ran kritisch over meerdere aspecten van het gebouw, maar “dat er nog geen muizen zijn”, benoemde hij als lichtpuntje. Ook Vesters was positief: “Het NU-gebouw was een nieuw pand, dus wij dachten: dat zit wel goed.”
Inmiddels zet de muizenbeheersing juist extra in op het NU-gebouw, samen met het hoofdgebouw. Vesters: “Het is waar veel bezorgservices naartoe komen in de avond. Als er tot ’s avonds laat wordt gestudeerd op alle verdiepingen van een pand, probeer dan maar eens al die etensresten weg te krijgen.”
Het vangen van ongedierte wordt door een viertal van extern bedrijf OBN verzorgd. Zij checken de campus elke ochtend. Tijdens een ronde langs de muizenvallen in het NU-gebouw vertelt ongediertebestrijder Dave Koning dat de schil van het NU-gebouw aanvankelijk niet zo goed dicht zat als bijvoorbeeld bij de medische faculteit of het W&N-gebouw. “We hebben in samenspraak met de VU ervoor kunnen zorgen dat de buitenkant, die schil, nu dicht zit.”
Er is volgens Koning nog wel een zwaktepunt in het NU-gebouw, namelijk de systeemvloer. Muizen kunnen die holle vloer gemakkelijker in en uit dan een systeemplafond.
Geen gif
Het gebruik van muizengif is sinds 2023 grotendeels verboden, hoewel de VU er al eerder mee stopte. In een oude flyer van de universiteit werd beschreven hoe muizen binnen 24 uur stierven en uitdroogden na het innemen van gif. Maar die aanpak was volgens Koning problematisch, onder andere omdat er ook andere dieren de dupe van het gif kunnen worden.
Het vangen van de muizen, oftewel het doden, gebeurt nu enkel met klemmen. In het NU-gebouw staan er iets meer dan tien onopvallende klemdoosjes per verdieping met pindakaas als lokaas. Om te kijken of er vangst is, hoeft de bestrijding enkel met een zaklampje erop te schijnen. Er is vangst als er dan geen geel streepje te zien is. Maar tijdens zijn ronde langs de eerste paar verdiepingen van het NU-gebouw zijn er alleen maar gele streepjes te bekennen. Tijdens de pieken is dat anders, “maar het is eigenlijk nooit in dusdanige hoeveelheid geweest dat ik denk dat we ons echt zorgen moeten maken”, aldus Dave Koning. Zodra er ergens meer activiteit is, worden de maatregelen daar opgeschaald.
Massamuizenmigratie
De grootste uitdaging blijft het aanpakken van de voedselvoorziening. Hoe meer etensresten, hoe meer muizen. De verantwoording daarvoor wordt niet alleen bij de schoonmaak neergelegd, maar ook logistiek, de beveiliging en campus-hosts worden erbij betrokken. In onderwijsruimtes hangen bordjes met een eetverbod. Dat helpt volgens Vesters, maar het blijft lastig. Ook omdat er elk jaar weer een nieuwe lichting is die ze moeten informeren en aanspreken.
In het NU-gebouw zijn het volgens Koning vooral de plekken waar studenten komen waar de muizen te vinden zijn. De overige verdiepingen vereisen minder aandacht. “Die student die hier tot tien uur ’s avonds zit, die heeft een poké bowl bij zich of een pizzadoos. Die denkt: joh, het past niet in de vuilnisbak, ik laat hem hier lekker liggen. Pas de volgende ochtend om zeven uur beginnen de schoonmakers.”
Het moet nog blijken of het nieuwe Onderzoeksgebouw VU de dans kan ontspringen. Ook daar is het bedrijf OBN betrokken bij de oplevering. En dat heeft een uitvoerig plan om een massamuizenmigratie tegen te gaan bij de sloop van het W&N. Daarbij houdt men ook rekening met eventuele ratten die zich kunnen gaan verplaatsen. Als die zich op de campus bevinden, zitten ze volgens OBN in elk geval niet in de gebouwen.
Gemiste kans om dit op 4 ipv 3 oktober te publiceren.