De opruimacties van de VU leveren plekken in het fietsenrek op, maar ze leiden ook tot een kerkhof met honderden fietsen. En die blijken zelden terug te keren bij hun rechtmatige eigenaar.
‘Om ervoor te zorgen dat de ruimte in de stallingen optimaal blijft, verwijdert de VU tweemaal per jaar fietswrakken en langdurig gestalde fietsen’, staat er op de VU-site. Een prima streven, want weinig is voor fietsers zo frustrerend als fietsenstallingen die uitpuilen met oude barrels. Maar de opruimwoede van de VU heeft ook een keerzijde, zo stipt medewerker Alfred Wagtendonk aan in zijn opiniestuk. Volgens hem staan er op het kerkhof genoeg ‘uitstekende fietsen voor Amsterdamse begrippen’. Hij noemt de opruimacties van de VU ‘kapitaal- en grondstoffenvernietiging die niet zou moeten passen bij de duurzaamheidsambities van de VU.’
Fiets zonder voorwiel
Een korte inspectie bij het opslagterrein tussen de medische faculteit en het W&N-gebouw leert ons dat hier inderdaad rijen honderden fietsen staan te verpieteren. Sommige fietsen staan hier al sinds 5 maart 2022, blijkt uit de labels. De een mist een voorwiel, bij de ander is de ketting eraf, en weer een ander is flink verroest. Maar er staan ook genoeg fietsen waar de gemiddelde Amsterdammer met liefde op zou fietsen. Schiet de VU haar doel zo niet voorbij?
Volgens een woordvoerder is de VU blij dat studenten en medewerkers iedere dag met de fiets naar de VU komen. ‘Maar die moet je dan wel snel en makkelijk kunnen parkeren, het liefst zo dicht mogelijk bij waar je moet zijn. Daarom organiseert de Facilitaire Campus Organisatie meerdere fietsopruimacties per jaar om voldoende parkeerplekken te houden. Een van die acties is rond de zomer, zodat er weer meer plek is voor de start van het nieuwe collegejaar.’
Stof als graadmeter
De actie waar de woordvoerder op doelt, liep tot 1 juli. Alle fietsen met een rood label aan het stuur zijn weggehaald en opgeslagen. Maar waarom krijgen zoveel goede fietsen een label, zoals Wagtendonk opmerkte? ‘Wij zijn ook verbaasd dat goed uitziende fietsen toch onder het stof zitten, wat een teken is dat ze niet meer gebruikt worden. Naast stoffige fietsen, met name stoffige zadels, zien we ook fietsen met ontbrekende onderdelen, kromme wielen, een losse ketting of platte banden. Dit zijn allemaal voorbeelden van waarom een fiets een label krijgt.’
Wie met de fiets naar de VU komt, kan er dus maar beter voor zorgen dat diens fiets er niet te stoffig uitziet. Dat het labelen ook willekeurige lijkt te gebeuren, blijkt uit de reactie van een ‘VUrieuze fietser’ onder het opiniestuk van Wagtendonk. ‘Wat ik eigenaardig vind is het tijdstip waarop gepeild wordt!? Ook ik kreeg een rood kaartje. Blijkbaar omdat mijn fiets op dezelfde plek staat. DUH. Ik kom om half zeven ’s morgens om te parkeren. Uiteraard is er dan plek. Maar dat ding is ELKE dag ’s avonds weg! Daarnaast is hij gloedjenieuw. Kijk ’s avonds na tien uur. Dan is de meting echt zuiverder. Dit beschouwde ik als een valse beschuldiging.’
Fietshereniging
Hoe kan het dat de fiets van deze medewerker of student zo snel werd gelabeld? ‘We monitoren niet hoe lang een fiets ergens staat, maar we laten het label twee weken zitten. De gelabelde fietsen slaan we ongeveer een jaar op, voor het geval dat iemand zijn fiets na die twee weken alsnog mist. Dit overkomt elk jaar wel een paar mensen. Zij krijgen dus alsnog hun fiets terug via de FCO Servicedesk.’
Ook voor de overgebleven fietsen heeft de VU een eindbestemming in gedachten. ‘Eind 2023 gaan alle verwijderde fietsen naar een goed doel’, schrijft de VU op haar site. Een beschrijving die Wagtendonk maar vaag vindt. Misschien is het goede doel wel een fietsenhandelaar, oppert hij. Of de universiteitskas van de VU, dat zou ook een goed doel kunnen zijn. ‘Uiteindelijk worden de fietsen inderdaad aan het goede doel weggegeven’, aldus de woordvoerder. ‘Zij geven de fietsen aan mensen in Afrika, die daar erg dankbaar voor zijn.’
Ben je je fiets kwijt? Neem dan een kijkje bij de opslagplek of neem contact op met de servicedesk van FCO. Je vindt het binnenterrein met de verwijderde fietsen ter hoogte van de Van der Boechorststraat 13, bij de ingang van kinderopvang Kinderrijk.