Programma’s als ChatGPT kunnen een geweldige hulp zijn, maar je moet wel blijven opletten, was de conclusie van een bijeenkomst over kunstmatige intelligentie in debatcentrum 3D.
Niemand die het nachtmerriescenario uit de Terminator-films schetste op de bijeenkomst over kunstmatige intelligentie (AI) in debatcentrum 3D. Zo’n dertig mensen, studenten, docenten, ICT’ers en wat mensen van buiten de VU waren afgekomen op dit debat, dat door de universitaire studentenraad was georganiseerd, in samenwerking met 3D en het platform VU Innovation. Er is een VU-breed debat over AI nodig, zei USR-voorzitter Joep van Dijk tegen Ad Valvas, en als de VU dat zelf niet organiseert, moet de USR dat maar doen.
Sociaal isolement
Terwijl het in de media, als AI ter sprake komt, al snel gaat over robots die, zoals in Terminator, de mensheid onderwerpen, waren de aanwezigen in 3D realistischer. Ze zetten de voordelen van AI af tegen de risico’s. Zo kan AI een geweldige hulp zijn in de psychische zorg, met online programma’s om mensen bij te staan. Aan de andere kant zorgen smartphones en sociale media ervoor dat mensen van elkaar verwijderd en in een sociaal isolement raken.
ChatGPT helpt sommige mensen bij hun creatieve processen en bij hun kritische denkwerk, maar er was ook een vrouw die waarschuwde dat daardoor het contact met onze “innerlijke stem” – zo belangrijk bij creativiteit – verloren kan gaan en dat je kritische blik kan verslappen als je een machine het werk voor je laat doen.
Arm en rijk
Kansarmere mensen hebben door het internet meer kansen gekregen, merkte iemand op, dus AI kan meer gelijkheid brengen. Maar als dingen achter een betaalmuur verdwijnen, kan AI juist zorgen voor een verbreding van de kloof tussen arm en rijk. En omdat programma’s als ChatGPT door mensen gemaakt is en zich baseert op informatie die mensen wereldwijd op het internet zetten, is ChatGPT net zo bevooroordeeld als die mensen. “Als je dus vraagt om een bepaalde risicogroep te profileren bij het opsporen van bijvoorbeeld tentamenfraude, heb je kans dat de focus op dezelfde groepen komt te liggen die ook door mensen altijd worden geprofileerd”, waarschuwde iemand.
Dat AI ons onze banen afpakt, daar leek niemand angstig voor te zijn. “Ik ben opgegroeid in de jaren 70, toen zei iedereen dat computers onze banen zouden afpakken”, zei iemand. Een student meende dat AI alleen manuele arbeid en gecompliceerde processen zal overnemen, “maar daar komen dan weer andere banen voor in de plaats.”
Eetstoornissen
En dat ChatGPT verre van perfect is, dat realiseert ook iedereen zich. “Psychologische hulp bij eetstoornissen kun je beter niet aan ChatGPT overlaten want die haalt zijn informatie misschien van sites die zulke stoornissen juist veroorzaken met onrealistische schoonheidsidealen”, zei iemand. Haar eigen bevinding was dat ChatGPT op het gebied van seksualiteit niks voor je kan betekenen.
Al deze opmerkingen werden door de voorzitter van de USR, Joep van Dijk, en door Miranda van Holland van 3D netjes opgeschreven en op basis daarvan wordt bepaald wat er in bijeenkomsten zal worden besproken die na de zomer zullen worden georganiseerd.