Haren zijn niet alleen handig om er goed uit te zien, ze vertellen ook waar je de afgelopen tijd bent geweest. Dat hebben aardwetenschappers samen met onderzoekers van het Nederlands Forensisch Instituut (NFI) aangetoond. De onderzoekers ontwikkelden een methode waardoor ze met behulp van isotopen, op elkaar lijkende elementen, op de hoofdhuid aan kunnen tonen in welk natuurlandschap je de afgelopen tijd bent geweest.
Isotopen
Isotopen zijn verschillende vormen van hetzelfde element. Een element, zoals koolstof, zuurstof of waterstof, heeft altijd hetzelfde aantal protonen, maar het aantal neutronen kan verschillen. Het aantal neutronen bepaalt dus om welke variant (isotoop) het gaat. In het lichaam vertellen isotopen veel over de locatie. We krijgen isotopen bijvoorbeeld binnen via drinkwater en dat varieert per regio. Isotopen zitten overal in het lichaam en vertellen overal iets anders. In tanden bijvoorbeeld geeft het informatie over waar iemand is opgegroeid, terwijl het in de ribben vertelt waar iemand de afgelopen jaren is geweest. Isotopen in het haar vertellen waar iemand de laatste maanden heeft doorgebracht.
Een plukje haar ter dikte van een potlood is voor de onderzoekers al voldoende om de locatie te bepalen. Hiervan nemen ze twee monsters: het jongste deel van het haar, dat het dichtst bij de hoofdhuid zit, en het oudste deel. Onderzoekers kijken naar isotopen in beide monsters en vergelijken dit in een database met haar van mensen uit verschillende regio’s in Nederland.
Opsporen
Deze informatie gebruikt de NFI bijvoorbeeld wanneer ze de identiteit van een lijk niet kunnen bepalen aan de hand van dna. Voorheen deden ze dit isotopenonderzoek bij botten en tanden, maar dat kostte minimaal zes maanden. Het isotopenonderzoek met haren is binnen twee weken klaar. Als uit dit onderzoek bijvoorbeeld blijkt dat de onderzochte ooit in Brazilië opgroeide, en pas sinds enkele weken in Nederland verbleef, dan kan dit belangrijke informatie voor het politieonderzoek zijn en uiteindelijk tot identificatie van de man leiden.