Natuurkundigeprofessor Wim Ubachs van de VU reageert terughoudend op de vraag of zijn UvA-collega Erik Verlinde de kwestie met donkere materie nu echt heeft opgelost. “Ik wil me op de vlakte houden”, mailt hij vanaf een congres.
“Hoewel Erik Verlinde een vooraanstaand wetenschapper is, staan vele fysici in de wereld sceptisch ten opzichte van zijn hypothese aangaande een andere kijk op zwaartekracht”, zegt Ubachs.
Het leek zo revolutionair: vannacht publiceerde Verlinde een artikel waarin hij een heel nieuw zwaartekrachtmodel presenteert. In zijn nieuwe model heeft hij geen donkere materie meer nodig om te verklaren waarom sterrenstelsels zich gedragen zoals ze doen.
Heikele kwestie
Zou dit dan eindelijk de theorie zijn waar natuurkundigen al decenialang op zitten te wachten? “Het is een heikele kwestie”, mailt Ubachs. In 2010 al publiceerde Verlinde een voorloper van zijn theorie. Hij kreeg de Spinozapremie om zijn ideeën verder uit te werken. Aan het artikel dat hij vannacht publiceerde, werkte hij zes jaar.
Falsificatie
Ubachs houdt zich vooralsnog bij de feiten: “Zoals bij vele theorieën is deze niet zomaar te verifiëren. Wel kan die gefalsifieerd worden: Verlinde voorspelt dat donkere materie niet bestaat uit ‘deeltjes’ waar naarstig naar wordt gezocht in diverse experimenten, zoals in het ‘xenon’ experiment in Gran Sasso. Als ze daar een deeltje vinden zou dat een falsificatie van de hypothese van Verlinde inhouden. Ze zoeken al een tijdje, maar ze kunnen vooralsnog niets vinden. Dat is de stand van zaken.”
Oftewel: het laatste woord is hier onder natuurkundigen nog niet over gezegd.