Ouderen langer en gelukkiger zelfstandig laten wonen. Dat is het doel van virtuele coach Peter die psychologen en computerwetenschappers van de VU hebben ontwikkeld. De eerste zes ouderen uit Zuidoost hebben sinds deze week een computerscherm met een Peter in hun woonkamer gekregen. De coach is verbonden aan sensors die onder andere lichamelijke activiteit meten.
Meer contact
“Deze mensen zijn om allerlei redenen vereenzaamd. Sommigen hebben hun partner verloren, of kinderen die ver weg wonen”, vertelt projectleider Peter Roelofsma. De coach is een eerste stap op weg naar meer contact met de buitenwereld. Ouderen kunnen hem gebruiken om stukken van hun levensverhaal te vertellen en die bijvoorbeeld naar iemand opsturen, of om cursusopdrachten via skype samen uit te voeren. Er zitten modules in met tips over hoe je contact legt met anderen en een agenda over wat er te doen is in de buurt. “De zes mensen die hem nu uitproberen wonen vlakbij elkaar, maar ze kennen elkaar niet”, verbaast Roelofsma zich.
Seintje
Vereenzaming komt vaak doordat mensen negatief over zichzelf denken, vertelt Roelofsma. Wat heb ik nou te vertellen? Wie zit er nu op een nieuwe vriend van zeventig te wachten? Zulke gedachtes belemmeren ouderen om contacten te leggen. De virtuele coach leert hen positiever naar zichzelf te kijken. Familieleden, zorgverleners en mantelzorgers kunnen via de virtuele coach een seintje krijgen als het niet goed gaat. “En dan ben je er in een veel eerder stadium bij dan nu vaak het geval is”, vertelt Roelofsma. Uiteindelijk is het belangrijk dat iemand weer een sociaal netwerk opbouwt. Op termijn wil Roelofsma ouderen daarom via de coach ook in contact brengen met mensen met vergelijkbare achtergronden en interesses bij hun in de buurt, en ze op de hoogte houden van activiteiten bij ze in de buurt.
Houterig
Coach Peter is nog lang niet perfect. Hij beweegt houterig en nog niet alle functies zijn uitgewerkt. Roelofsma: “We gaan hem gaandeweg steeds intelligenter maken met nieuwe technologie en feedback van de gebruikers.” Bijvoorbeeld dat de coach het woordgebruik van de oudere analyseert om een beeld te krijgen van hoe het met hem gaat.
Vliegangst
Niet alleen ouderen kunnen baat hebben bij een virtuele coach. Roelofsma wil het systeem in de toekomst ook geschikt maken voor jongeren die nog niet helemaal zelfstandig kunnen wonen, of mensen met bepaalde angsten of dwangstoornissen. Vliegangst bijvoorbeeld. “Bij iemand met vliegangst is het stressniveau de dag voor de reis heel hoog. Als er dan een virtuele coach is die je daar doorheen helpt, waardoor je beleving van de werkelijkheid realistischer wordt, kan dat een groot verschil maken.”