Onafhankelijke journalistiek over de Vrije Universiteit Amsterdam | Sinds 1953
1 oktober 2024

Wetenschap
& Onderwijs

‘Laat arbeidsmarkt meewegen bij verdeling onderwijsgeld’

Het onderwijs leidt nog steeds massaal mensen op voor banen die straks niet meer bestaan, stelt voormalig hbo-bestuurder Doekle Terpstra. Hij krijgt veel steun voor zijn idee om het beroepsonderwijs fundamenteel anders te organiseren en te bekostigen.

Na zijn voorzitterschap van de Vereniging Hogescholen en de Hogeschool Inholland, was Terpstra drie jaar lang ‘aanjager’ van het Nationaal Techniekpact. Hij heeft dus wel vaker een lans gebroken voor het techniekonderwijs, maar hij kan zich niet herinneren dat hij ooit zoveel positieve respons kreeg als op het opinieartikel van zijn hand dat woensdag in dagblad Trouw verscheen.

Hybride

“Ik kreeg letterlijk honderden reacties en geen enkele negatieve.” Terpstra, tegenwoordig voorzitter van ondernemersorganisatie Techniek Nederland, is er een beetje beduusd van. “Prins Constantijn, het Rathenau Instituut, de VVD, Kim Putters van het SCP, de PvdA, die er vragen over heeft gesteld aan de ministers van Onderwijs en Economische Zaken, en ga zo maar door. Ik leid eruit af dat veel mensen beseffen dat er iets aan de hand is in het stelsel.”

In zijn opiniestuk pleit hij voor structurele maatregelen om de instroom in het techniekonderwijs te vergroten. Hij is groot voorstander van ‘hybride’ opleidingen in het voortgezet onderwijs waar leerlingen naast algemeen vormende ook technische, beroepsgerichte vakken krijgen.  Verder wil hij dat ‘hybride’ docenten, die in het bedrijfsleven werken en daarnaast lesgeven in het beroepsonderwijs, binnen vijf jaar de norm worden in plaats van de uitzondering. “De beroepspraktijk ontwikkelt zich zo snel dat ‘gewone’ docenten het nauwelijks kunnen bijbenen.”

Groot gemis

Ingrijpender nog is zijn aanbeveling om het beroepsonderwijs en het algemeen vormend onderwijs identieke leerroutes te laten zijn. “Hbo-bachelors die een master willen volgen, moeten daarvoor nu gewoonlijk naar de universiteit, die daar niet altijd op zit te wachten. Studenten zelf vaak ook niet, maar verdiepende beroepsgerichte masteropleidingen zijn er bijna niet.” Terpstra vindt dat een groot gemis. “Geef hbo’ers dezelfde afstudeermogelijkheden, inclusief masters en beroepsgerichte promotietrajecten. Vooral dat laatste is nog een no go-area.”

Hij schuwt de taboes niet. De behoefte op de arbeidsmarkt zou veel meer gewicht moeten krijgen bij de bekostiging van het hoger onderwijs. “Alleen bij de aanvraag van nieuwe opleidingen wordt er nu gekeken of daar maatschappelijke behoefte aan is, maar vervolgens speelt dit geen enkele rol meer. Universiteiten en hogescholen kunnen nu zelf uitmaken of ze een opleiding sluiten of een studentenstop instellen, ook als werkgevers staan te springen om afgestudeerden. Wat mij betreft komt daar verandering in.”

Extra geld

Als geldgebrek de reden is, dan moet daar volgens hem wat aan gebeuren. “Opleidingen in tekortsectoren moeten op extra geld kunnen rekenen. Bij voorkeur natuurlijk zonder dat dit ten koste gaat van het budget van andere opleidingen.”

Ook studenten kunnen volgens hem wel een duwtje in de goede richting gebruiken. “Nog altijd heel veel jongeren kiezen voor een economische studie, terwijl er bijvoorbeeld in de financiële sector veel beroepen en banen zullen verdwijnen. De vrijheid van studiekeuze vind ik belangrijk, maar als je het gedrag met financiële prikkels kunt beïnvloeden, moet je dat niet laten. De halvering van het collegegeld voor alle eerstejaars had in mijn ogen veel gerichter ingezet kunnen worden.”

Reageren?

Houd je bij het onderwerp, en toon respect: commerciële uitingen, smaad, schelden en discrimineren zijn niet toegestaan. Reacties met url’s erin worden vaak aangezien voor spam en dan verwijderd. De redactie gaat niet in discussie over verwijderde reacties.

Velden met een * zijn verplicht
** je e-mailadres wordt niet gepubliceerd en delen we niet met derden. We gebruiken het alleen als we contact met je zouden willen opnemen over je reactie. Zie ook ons privacybeleid.