Jongeren gaan nog niet studeren uit onzekerheid over de nieuwe basisbeurs, vreest de Tweede Kamer. Tijdens het mondelinge vragenuur eisten verschillende partijen duidelijkheid van minister Dijkgraaf. Maar gaf hij die?
Bij de universiteiten is er niets van te zien, maar bij de hogescholen melden zich vooralsnog minder aspirant-studenten dan vorig jaar om deze tijd. De hogescholen denken dat de komst van de nieuwe basisbeurs ermee te maken heeft.
Die nieuwe beurs komt in september 2023. Maar hoe zit het dan als je komend studiejaar aan een opleiding begint? Loop je dan jaren aan basisbeurs mis of krijg je hem een jaar later alsnog? Met zulke vragen zouden studiekiezers rondlopen.
Peter Kwint van de SP wilde weten waarom minister Robbert Dijkgraaf (D66) nog geen duidelijkheid geeft. Snapt de minister dat scholieren misschien massaal een tussenjaar gaan nemen, vroeg hij.
Zegt weinig
Dijkgraaf relativeerde eerst de cijfers. De daling van het aantal voorlopige aanmeldingen in het hbo (“om precies te zijn met 3,7 procent”) zegt weinig over de werkelijke instroom van studenten in september, schetste hij. Er kan nog van alles gebeuren. Dat weten de hogescholen overigens ook.
Maar hij begreep wel dat de Tweede Kamer meer wil weten over de nieuwe basisbeurs. “Ik heb er goede hoop op dat ik u snel, waarschijnlijk deze vrijdag, een hoofdlijnenbrief kan sturen”, zei hij. “Omdat het eerst nog in de ministerraad moet komen, kan ik nu niet vooruitlopen op die plannen.”
Dijkgraaf zei wel dat hij de aanmeldingen “met grote aandacht” ging volgen en hij kon zich ook voorstellen dat er “meerdere redenen” zijn om wel of niet aan een hbo-studie te beginnen. Dus keken verschillende Kamerleden toch of ze hem meer informatie konden ontlokken.
Aanmoediging
Bijvoorbeeld Gert-Jan Segers van de ChristenUnie. “Mijn aanmoediging zou zijn om zo snel mogelijk over te gaan tot heldere voorlichting” zei hij. “Want er zijn studenten die denken: als ik nu instroom, heb ik vier of zes jaar lang geen basisbeurs.”
“Dank u wel voor deze aanmoediging”, antwoordde Dijkgraaf. “Ik ben het daar volledig mee eens. Ik zou zelf natuurlijk ook liefst zo snel mogelijk duidelijkheid willen geven.”
En toen leek hij toch een tipje van de sluier op te lichten. “Naarmate we meer details van ons voorstel kenbaar kunnen maken, gaat dat ongetwijfeld helpen”, zei de minister.
Tekorten
Dat lijkt te suggereren dat de aankomende eerstejaars van 2022/’23 ook gaan profiteren van de basisbeurs, juist om een dip in de aanmeldingen te voorkomen. De hogescholen waarschuwen al een poosje voor het gevaar dat studenten een jaartje wachten met het volgen van een opleiding. In sectoren als de zorg, het onderwijs en de techniek worden de tekorten dan alleen maar groter.
PvdA-Kamerlid Habtamu de Hoop stipte nog een probleem aan. Als er komend jaar weinig studenten zijn en het jaar daarop heel veel, wat gebeurt er dan met de werkdruk van docenten? Ook een mooi onderwerp, vond Dijkgraaf, maar hij kon er nog weinig over zeggen. Binnenkort stuurt hij de Kamer een andere brief over de werkdruk én de studiedruk in het hoger onderwijs.