“We weten een heleboel over werving en selectie, maar in de praktijk passen we deze kennis nauwelijks toe.” Janneke Oostrom, docent arbeids- en organisatiepsychologie, vat daarmee in één zin samen wat ze haar studenten graag zou willen meegeven. Bij de opening van het academisch jaar kreeg Oostrom de DocentTalentprijs, voorheen Onderwijsprijs junior.
De jury prijst haar overtuiging en enthousiasme waarmee ze voor de collegezaal staat. ‘Door haar interactieve manier van lesgeven, zorgt Janneke Oostrom ervoor dat de niet altijd even interessante en droge stof toch boeiend en uitdagend blijft om bestudeerd te worden’, staat ook in het juryrapport.
Bovendien lukt het Oostrom om praktijk en theorie dichter bij elkaar te brengen. Oostrom geeft het derdejaarsvak Meten & Diagnostiek 3 en ze gaf samen met Kilian Wawoe, docent van het jaar in 2013, het eerstejaarsvak Inleiding in de arbeids- en organisatiepsychologie (dat inmiddels een tweedejaarsvak is).
Twee onderwijsprijzen voor één vak. Hebben jullie een geheime formule?
“Ik denk dat het veel helpt dat we allebei veel contact hebben met de praktijk. In onze colleges vertellen we veel over de bedrijven waar we over de vloer komen. Dat maakt dat het vak ook echt gaat leven voor studenten.”
Hoe ziet een goed college eruit?
“Ik probeer de stof altijd op verschillende manieren aan te bieden; in artikelen, mondeling tijdens colleges, maar ook in opdrachten. Ik vind het belangrijk dat studenten weten waar ze aan toe zijn. Dus ik probeer duidelijk te zijn in wat ik van ze verwacht en wat ik belangrijk vind. En het tentamen volgt logisch uit de stof die we op allerlei manieren hebben behandeld. Studenten vinden die duidelijkheid prettig, hoor ik terug.”
Ben je een strenge docent?
“Niet in de zin dat ik vind dat iedereen altijd aanwezig moet zijn. Dat moeten studenten zelf weten. Er zijn er altijd een paar die je weinig op colleges ziet, maar die wel een goed cijfer halen. Die leren de stof op een andere manier. Dat vind ik prima. Dat zijn trouwens wel de uitzonderingen. Ik laat elk college een presentielijst rondgaan, zodat ik later kan kijken of er een verband is tussen het cijfer dat studenten halen en hoe vaak ze aanwezig zijn en dat verband is sterk. Ik denk dat studenten vanzelf komen als ze zien dat ze iets hebben aan je colleges. “Waar ik wel een hekel aan heb, is die vraag: moeten we dit weten voor het tentamen? Daar zeg ik altijd ja op. Je studeert toch niet alleen voor je tentamens, denk ik dan. Maar die vraag krijg ik vooral bij mijn eerstejaarsvak. In het derde jaar zijn studenten al veel meer gefocust.”
Je geeft Meten en Diagnostiek 3. Dat klinkt best droog.
“Het is een theoretisch vak, waarbij veel statistiek hoort. Maar het gaat leven door de voorbeelden uit de praktijk. Het vak gaat over de instrumenten die bedrijven gebruiken in selectieprocedures: assessments, tests. Ik doe zelf onderzoek bij bedrijven en een van de dingen die je telkens weer ziet is dat bedrijven vaak weinig doen met de wetenschappelijke kennis die er is over werving en selectie. Dat is interessant om over te vertellen.”
Geef eens een voorbeeld.
“Gestructureerde interviews, waarbij je alle kandidaten dezelfde vragen stelt op dezelfde manier, werken beter dan ongestructureerde gesprekken. Dat weten we al lang, hr-managers weten het ook, toch gebeurt er nauwelijks iets met die kennis. Dan gaan ze toch weer gewoon een gesprek in. “Ja, maar ik heb mensenkennis”, zeggen ze dan. Of ze willen tijdens een sollicitatiegesprek geen vragenlijst invullen, omdat dat vervelend is voor de sollicitant. Nog zoiets: de intelligentietest is een van de beste voorspellers voor hoe goed mensen een functie zullen uitoefenen, zeker een leidinggevende functie. Toch wordt die vaak niet gebruikt. “Ja maar die persoon heeft zich al bewezen”, zeggen personeelsadviseurs dan. We weten ook wat het effect is als je ongestructureerd en intuïtief te werk gaat: dan hebben mensen neiging om degene aan te nemen die op hen lijkt. Maar dat hoeft helemaal niet de beste kandidaat te zijn.”
Daar valt dus nog veel te winnen.
“Zeker. Ik probeer mijn studenten kritisch naar die dingen te laten kijken. Zij zijn de personeelsadviseurs van de toekomst. Als ze zich dan nog iets van mijn vak herinneren, is dat mooi. Ik nodig altijd mensen uit de praktijk uit om gastcolleges te komen geven. Vorig jaar hebben ze een hr-manager van een groot bedrijf behoorlijk kritisch ondervraagd. Dan ben ik trots.”
Lees ook het interview met de winnaar van de Senior Onderwijsprijs, Meindert Flikkema, in de nieuwe Advalvas.