Dit studiejaar zijn er alvast vijf Caribische studenten naar Nederland afgereisd met een Koninkrijksbeurs, meldt het ministerie van Onderwijs, en naar verwachting zullen er nog twintig volgen.
Vanaf komend studiejaar zijn er dus 120 van zulke Koninkrijksbeurzen. Die zijn er gekomen, omdat studenten binnen het koninkrijk geen gebruik kunnen maken van het Europese uitwisselingsprogramma Erasmus+.
Caribisch
De Erasmusbeurzen zijn er immers voor uitwisseling naar het buitenland, en Nederland is geen buitenland voor het Caribische deel van het koninkrijk. Studenten uit de landen Aruba, Curaçao en Sint Maarten konden dus makkelijker op stage of uitwisseling in pakweg Frankrijk of Duitsland dan in ‘Europees Nederland’. Hetzelfde geldt voor studenten van de eilanden Bonaire, Sint Eustatius en Saba (‘bijzondere gemeenten’ binnen het koninkrijk).
De Koninkrijksbeurzen (maximaal 5.900 euro) zijn dus een soort Erasmusbeurzen. In de politiek is hier veel steun voor. Vorig jaar vroegen D66 en PvdA het kabinet om de mogelijkheid van zulke beurzen te verkennen. Vrijwel de hele Tweede Kamer steunde die motie, inclusief de grote winnaars van de laatste verkiezingen (PVV en Pieter Omtzigt). Alleen Forum voor Democratie stemde ertegen.
De beurzen zijn vooral bedoeld voor Caribische studenten in mbo en hoger onderwijs (al kunnen studenten uit ‘Europees Nederland’ ze in principe ook gebruiken om juist naar het Caribische deel van het Koninkrijk te gaan).
Eigen eiland
“De Koninkrijksbeurs maakt het aantrekkelijker om op het eigen eiland te blijven studeren en kort op uitwisseling te gaan”, staat in het persbericht van het ministerie. Maar met de beurzen kunnen Caribische studenten ook alvast in Europees Nederland kijken, als ze toch de overstap naar het hoger onderwijs overwegen.
Die overstap valt niet altijd mee. De studenten vallen vaker uit en wisselen vaker van opleiding. Van de Caribische hbo-studenten heeft na vijf jaar zo’n 20 procent het bachelordiploma behaald, tegen bijna 40 procent van de studenten met een niet-westerse achtergrond en 50 procent van de studenten met een Nederlandse of westerse achtergrond.
Aan de universiteit gaat het iets beter, maar ook daar hebben studenten uit het Caribische deel van het koninkrijk meer moeite dan anderen om op tijd over de eindstreep te komen: na vier jaar studeren heeft minder dan de helft het wo-bachelordiploma op zak, tegen 60 procent van de rest.
BSN-nummer
Dat komt misschien mede door de praktische problemen bij een verhuizing naar Europees Nederland, zoals woonruimte vinden en een BSN-nummer regelen. Het schijnt nog altijd maar moeilijk te lukken om de studenten snel aan een BSN-nummer te helpen.