De coronacrisis heeft een grote impact op de internationalisering van het hoger onderwijs, verwacht directeur Freddy Weima van internationaliseringsorganisatie Nuffic. “Niet alleen nu, maar misschien ook op langere termijn.”
Iedereen weet dat de coronacrisis grote invloed heeft op het onderwijs. Dat geldt voor buitenlands studenten natuurlijk ook. Het virus kan hun plannen behoorlijk in de war schoppen.
Stel dat je bijvoorbeeld in Nederland wilt gaan studeren, maar vooraf een taaltoets Engels moet maken. Die toetsen worden nu uitgesteld of gaan helemaal niet door. Mag je dan wel hierheen komen? Valt daar een mouw aan te passen?
Tegenaan lopen
Het is een van de problemen waar buitenlandse studenten tegenaan lopen als ze zich aanmelden voor een opleiding in Nederland, vertel Nuffic-directeur Weima. “Het wordt heel ingewikkeld, we zijn er dagelijks mee bezig.”
Dat geldt ook voor de problemen van internationale studenten die hier al zijn. Het is nogal ingrijpend als zij door de crisis studiepunten mislopen en ook nog eens naar huis moeten of in de problemen komen met hun visum.
Stress van onzekerheid
Het heeft ook zijn weerslag op de psychische en fysieke gezondheid van die studenten, vermoedt Weima. “Sommigen krijgen stress van de onzekerheid. En ze maken zich zorgen om het virus zelf. Ook studenten kunnen besmet raken, natuurlijk.”
Nuffic overlegt met universiteiten, hogescholen en de ministeries over allerlei praktische oplossingen voor internationale studenten. Maar wat ze ook doen, de crisis zal hoe dan ook impact hebben.
Minder naar het buitenland
Weima ziet gevolgen voor de korte en de lange termijn. Wereldwijd zullen er vermoedelijk minder internationale studenten zijn, alleen al door de zorgen om de veiligheid en gezondheid van studenten die naar in het buitenland gaan. “We moeten er rekening mee houden dat er in september minder internationale studenten in Nederland arriveren.”
Op de lange termijn zou deze pandemie zelfs een structurele verschuiving kunnen veroorzaken. Weima: “De Aziatische universiteiten hebben veel geïnvesteerd in hun kwaliteit, dus daar gaan steeds meer Aziatische studenten naartoe. Dat was al een trend, maar die wordt wellicht versterkt als ze even niet naar Europa durven.”
Afstandsonderwijs
Ook komt de digitalisering van het hoger onderwijs in een stroomversnelling. Weima: “Wie weet gaat afstandsonderwijs in de komende jaren een grotere rol spelen, ook bij internationalisering. Dan hoeven er minder studenten op pad.”
Maar dat is allemaal van later zorg. Terug naar de praktische problemen van vandaag. Nuffic werkt hard om deze te signaleren en te helpen bij een oplossing, vertelt Weima.
Baan kwijt
Hij noemt nog een voorbeeld. Europese studenten hebben recht op een Nederlandse studielening, maar alleen als ze een flinke bijbaan hebben (minstens 56 uur in de maand). Ook hun zorgverzekering hangt daarvan af. Maar wat doe je als die studenten opeens hun baan kwijtraken?
Misschien moet die stufi-regel tijdelijk de ijskast in. Anders worden deze studenten dubbel getroffen: baan kwijt én hun lening kwijt. “Wij willen niet op de stoel van de wetgever of de uitvoerder gaan zitten”, zegt Weima, “maar achter de schermen geven we natuurlijk wel advies.”
Reputatieschade
De crisis tast onvermijdelijk ook de kwaliteit van de opleidingen aan. Kan dat de internationale reputatie van het Nederlandse onderwijs schaden? Dat valt wel mee, denkt Weima. “Deze crisis treft de hele wereld. Overal worden examens uitgesteld of geschrapt en overal moeten onderwijsinstellingen opeens afstandsonderwijs geven, net als in Nederland. Dat snappen internationale studenten ook wel.”
Hogescholen en universiteiten zien vooralsnog geen daling van het aantal internationale aanmeldingen, laten ze weten. Het is alleen de vraag hoeveel studenten daadwerkelijk op komen dagen.