Als je wel tentamen wilt afnemen, maar niet bij je studenten in hun kamer naar binnen wilt spieken, wat doe je dan? Chris Slootweg, docent van het vak duurzame chemie in de opleiding science, business & innovation, gaf zijn 85 eerstejaars eind maart een openboektentamen via Canvas.
“Ik vond het niet reëel voor de studenten om het tentamen uit te stellen”, zegt Slootweg, die sinds drie jaar werkt aan de UvA maar nog wel elk jaar dit vak geeft aan de VU. “Half maart zaten we in een fase met veel onzekerheid. Ik wilde daarom zoveel mogelijk voorkomen dat studenten studievertraging zouden oplopen. Bovendien was het hertentamen voor dat vak gepland in de tweede week van periode 6. Dat is al een intensieve periode van vier weken. Als studenten dan een tentamen hebben, beïnvloedt dat ook het lopende onderwijs enorm, heb ik gemerkt.”
Openwhatsapptentamen
Slootweg gebruikte de Quizzes-functie van Canvas om zijn tentamen af te nemen: 10 vragen, 100 minuten, minimaal 150 woorden per antwoord. “Het was een essaystijl openboektentamen. Of ‘openwhatsapptentamen’, want zodra het open is, weet je niet waar studenten hun informatie vandaan halen. Dat risico ben ik aangegaan. De vragen waren geen reproductie van feitjes die je makkelijk op kunt zoeken, of sommen die je makkelijk met elkaar kunt delen. Het was meer beschouwelijk. Studenten moesten reflecteren op de leerstof en hun kennis toepassen op cases.”
In zijn vak koppelt Slootweg chemie aan maatschappelijke duurzaamheidsdoelstellingen. “Een vraag ging bijvoorbeeld over recycling van polymeren, plastics. Studenten moesten in 150 woorden beschrijven welk type polymeer het best gerecycled kan worden, ze moesten vier gerecyclede vormen noemen en zeggen welke daarvan het duurzaamst was en welke het minst, en ze moesten twee polymeren noemen die al gerecycled worden en op welke manier.”
Minder sommen
In normale tijden hadden Slootwegs eerstejaars een schriftelijk tentamen gekregen met meer vragen over feitenkennis en meer sommen. “Nu was de toets op een veel hoger abstractieniveau”, zegt hij. “Maar de tentamenvragen dekten wel echt de leerdoelen af. Het slagingspercentage was ook boven de 70 procent, dus het was vergelijkbaar met voorgaande jaren.”
Hij kreeg wel vlak na het tentamen te horen van de studenten dat ze het tentamen behoorlijk stressvol hadden gevonden, omdat er veel moest gebeuren in die 100 minuten. “Die tijdslimiet zat erop om overleg tegen te gaan”, zegt de docent. Maar de feedback die hij vooral kreeg, was dat studenten het prettig vonden dat het tentamen kon doorgaan, dat ze de instructies duidelijk vonden en wisten waar ze aan toe waren.
Trucje toetsen
Slootweg is tevreden over het tentamen en vindt er wel wat voor te zeggen om het vaker zo te doen. “Je toetst op deze manier niet een trucje dat studenten uit hun hoofd geleerd hebben, maar of ze het snappen. Ze moeten niet reproduceren, maar hun kennis toepassen. Ik kon ook makkelijk op plagiaat controleren door teksten te vergelijken. En een voordeel was dat de antwoorden met een toetsenbord werden geschreven. Dat maakte het voor mij beter leesbaar.”