Door de komst van buitenlandse studenten zijn opleidingen met een numerus fixus minder toegankelijk geworden, schrijft de Onderwijsinspectie. Vooral vrouwen, niet-westerse migranten en studenten met weinig geld zijn de dupe.
Steeds meer internationale studenten vinden hun weg naar Nederland. In het hbo zijn ze vooral te vinden bij kunsteninstellingen en in het wo in de grensregio’s en bij universiteiten die hoog staan aangeschreven in de internationale rankings. Zo’n mix van nationaliteiten heeft allerlei voordelen, maar worden Nederlandse studenten door de toegenomen internationalisering niet verdrongen?
De Onderwijsinspectie deed onderzoek, zodat de hoogoplopende discussies met feiten kunnen worden onderbouwd. “Het aandeel studenten met een niet-westerse migratieachtergrond, vrouwen en studenten van ouders met een laag inkomen neemt bij fixusopleidingen af, naarmate het aandeel internationale studenten toeneemt”, schrijft Monique Vogelzang, Inspecteur-generaal van de Onderwijsinspectie. De toegankelijkheid van het hoger onderwijs is daar mogelijk in het geding, aldus het rapport.
Figuur 1 Het effect van het aandeel internationale studenten op het aandeel Nederlandse studenten
met een niet-westerse migratieachtergrond voor fixus en reguliere opleidingen.
Bron: DUO, 1cijferHO, bewerkingen Inspectie van het Onderwijs
Figuur 2 Het effect van het aandeel internationale studenten op het aandeel Nederlandse
studenten uit de laagste inkomensgroep voor fixus en reguliere opleidingen
Bron: DUO: 1cijferHO, CBS: microdata, bewerkingen Inspectie van het Onderwijs
Maar het is volgens de Onderwijsinspectie niet duidelijk of de verdrukking alleen maar toe te schrijven is aan de toestroom van internationale studenten. Vogelzang: “Laten deze groepen Nederlandse studenten zich wellicht tevoren al ontmoedigen – speelt hier zoiets als zelfselectie?” Op basis van deze studie is daar geen antwoord op te geven, dus komt er een vervolgonderzoek.
In zijn algemeenheid heeft internationalisering vooralsnog geen gevolgen voor de toegankelijkheid van het hoger onderwijs voor Nederlandse studenten, concludeert de inspectie. “Voorlopig lijken er nog voldoende alternatieven, maar in hoeverre een toenemend aantal studenten genoegen moet nemen met een tweede keus – een andere instelling of een andere opleiding – is onbekend.”
En wat gebeurt er als de internationale stroom blijft groeien? Onderwijsinstellingen moeten hierover nadenken en hun beleid hierop aanpassen, aldus het rapport. Ook moeten ze werken aan de integratie, aangezien hogescholen en universiteiten “er met het binnenhalen van internationale studenten en het omzetten van het curriculum in het Engels nog niet zijn”.