De VU neemt een pakket maatregelen om de werkdruk te verlichten die door de corona alleen maar is verergerd. “We dringen aan op meer externe inhuur van hulptroepen”, zegt collegevoorzitter Mirjam van Praag.
Met de maatregelen wil het college van bestuur, samen met de decanen en de directeuren van de verschillende diensten, meteen iets aan de hoge werkdruk doen. Zo komen er vergader- en opdrachtvrije weken en mogen de faculteiten en diensten extra mensen inhuren om hun taken te verlichten. “Eerst en vooral om de nood die er nu is in het onderwijs en de ondersteunende processen te lenigen”, zegt Van Praag.
Hoeveel geld heeft het VU-bestuur apart gezet voor die werkdrukverlagende maatregelen?
“Dat hebben we niet van tevoren bedacht. Dat ligt aan de plannen die we ter goedkeuring krijgen aangereikt van de faculteiten en diensten. Wat onze eigen, VU-brede plannen betreft, hebben we besloten de looptijd van het strategische plan te verlengen en dat kost natuurlijk ook wat. Het wordt waarschijnlijk wel een getal met zes nullen erachter. Hoeveel precies weten we niet. We dringen aan op meer externe inhuur van tijdelijke medewerkers, meer tijdelijke student-assistenten en andere hulptroepen, dat gaat geld kosten. Maar er is niet een bepaald bedrag dat we verdelen.”
Ik neem aan dat er ergens een grens moet zitten, dat niet alles maar kan.
“We hebben natuurlijk wel een béétje een idee van wat er nodig is, en wat dat ongeveer zal gaan kosten. Eén faculteit die 3.000 student-assistenten wil gaan inhuren, bijvoorbeeld, dat is niet zo realistisch.”
‘Alleen maar online, dat is niet de universiteit die we willen zijn’
Wat de strategie betreft: de realisatie van blended learning, de combinatie van online en fysiek onderwijs, dat is door corona nagenoeg af, of niet?
“We zijn er inderdaad veel meer mee opgeschoten dan met sommige andere strategische ambities. Aanvankelijk dachten we ook dat de hele strategie moest worden herzien vanwege corona, maar toen we het herlazen, realiseerden we ons dat dat helemaal niet nodig is. Alleen de volgorde waarin we dingen doen, is veranderd. Blended learning is naar voren geschoven, daar hebben we in geïnvesteerd, maar we doen nu alles online, en om de goede blend te vinden, dus een deel online en daarnaast ontmoetingen op de campus, debat, discussie, dialoog, team-skills oppoetsen; dat moeten we nog met elkaar uitvinden. We zijn er zeker nog niet, want alleen maar online, dat is niet de universiteit die we willen zijn.”
Het bestuur wil de werkdruk van onderzoekers verlichten door de publicatieplicht te verlagen.
“Wij zeggen: probeer los om te gaan met de publicatieplicht. Wat tenure-trackers betreft kunnen we het ons nu niet veroorloven om hun contract met een jaar te verlengen, maar het verlichten van de eisen kan wel. Hetzelfde geldt voor proefschriften, die moeten natuurlijk voldoen aan hoge eisen, maar dat kan misschien best met een artikel minder in coronatijd.”
Maar dat werkt niet als de VU dat als enige doet, als de rest van de wereld wel dezelfde eisen blijft stellen, dan is dat niet goed voor de rest van je carrière.
“Niet verplicht betekent niet dat het niet mag, dat is je eigen keuze. En je moet er niet aan onderdoor gaan, dat is ook niet goed voor de rest van je carrière. En op andere plekken wordt ongetwijfeld ook op een wat lichtere manier met die publicatieplicht omgegaan.”
Jullie – bestuursleden – spreken van een aangepast eisenpakket voor tenure-trackers en PhD’s. Wat zit daar nog meer bij, behalve verlichting van de publicatieplicht?
“Andere verplichtingen, zoals eisen over onderwijsevaluaties, of bijdragen aan peer-review of conferenties. Het gaat vaak om mensen met kleine kinderen; het kan gewoon niet altijd allemaal.”
De onderzoekers zelf willen liever verlenging van hun contract, om hun onderzoek af te kunnen maken dat nu stilligt, of een onderwijsvrije periode na de crisis.
“Extra assistentie is bedoeld om onderwijstaken te verlichten. We gaan nu geen toekomstige contractverlenging bekostigen. Hierna krijgen we ook nog overheidsgeld in het kader van het Nationaal Plan voor het onderwijs na de coronacrisis, daar zit ook geld bij om contracten te verlengen. Structurele maatregelen kunnen we nu niet financieren.”
Maar urgente gevallen zouden nu wel geholpen kunnen worden met contractverlenging?
“Ik kan me voorstellen dat een faculteit een plan indient voor een onderzoeker wiens onderzoek stilligt maar die nu veel onderwijs geeft, die bijvoorbeeld inspringt voor een collega, en een contractverlenging nodig heeft om zijn onderzoek af te kunnen maken. Maar ook dat is dan in eerste instantie bedoeld om nu de nood op te lossen in het onderwijs, niet om dat onderzoek af te kunnen maken. Al zou dat wel een maatregel zijn waarbij het mes aan twee kanten snijdt. Maar dit wil ik wel benadrukken: het gaat om verlichting op dit moment, niet om iemand te helpen wiens contract over twee jaar afloopt maar die dan een extra jaar nodig heeft.”
Er komt ook een etiquette voor omgangsvormen bij het online onderwijs. Waaraan moet we daarbij denken?
“Voor fysiek onderwijs zijn er een enkele ongeschreven regels rond te laat komen, herrie maken, vragen stellen, enzovoort. Het blijkt dat dergelijke regels bij het online onderwijs minder vanzelfsprekend zijn. Studenten die hun scherm op zwart zetten en niet doorhebben hoe vervelend dat is voor de docent. Ik hoorde van een hele groep die zijn scherm op zwart zette en vervolgens klaagde over het gebrek aan interactie in het college. We moeten ook uitleggen waarom we aan online proctoring doen, waarom je bij een online tentamen niet terug kunt naar de vorige opgave, dat dat belangrijk is om de waarde van het diploma te behouden voor de studenten.
Van de studenten hoor ik dat ze het belangrijk vinden om pauzes te houden, dat er in break-out rooms op Zoom kan worden nagekletst, dat de docent nog even blijft na het college, zodat mensen hem of haar vragen kunnen stellen. Een stelsel aan regels die de omgang met elkaar prettiger maken.”
Aan het eind van het gesprek benadrukt de voorzitter dat alle ruimte binnen de regelgeving wordt benut om mensen naar de campus te kunnen laten terugkeren. “Dat doen we al met de studenten, maar na de lockdown willen we ook de medewerkers weer zoveel mogelijk terug op de campus. Uiteraard op vrijwillige basis en gereguleerd en binnen de overheidsrichtlijnen, maar laten we die ruimte in godsnaam benutten, want dat ze niet naar de universiteit kunnen komen, draagt natuurlijk ook bij aan de verhoging van de gepercipieerde werkdruk.”
Meer over het plan van het CvB en de faculteiten en diensten op VUNET.