Lang niet alle studenten in het hoger onderwijs en mbo vragen gratis zelftests aan: 29 procent is minder dan de minister had verwacht. Van de medewerkers maakte 61 procent gebruik van de service van het ministerie.
De zelftests zijn sinds 5 mei te bestellen via zelftestonderwijs.nl. Ze zijn gratis, omdat het kabinet hoopt dat studenten en medewerkers zichzelf preventief, dus nog voordat ze klachten hebben, testen als ze naar de campus gaan.
Toen de tests net een paar weken beschikbaar waren, en het mbo nog niet meedeed, plaatste 18 procent van de studenten en 37 procent van de medewerkers een bestelling. Die percentages zijn inmiddels dus omhoog gegaan.
Bestellingen
Het ministerie van Onderwijs laat aan het HOP weten dat tot 3 november in totaal 381.576 studenten een pakket hebben aangevraagd met daarin vier zelftests. Dat is 29 procent van alle studenten in het hoger onderwijs en mbo. Van de ruim 100 duizend medewerkers bestelde ruim 61 procent de gratis tests. Er werden gemiddeld twee testpakketten per persoon aangevraagd.
Verwachting
De minister laat via een woordvoerder weten dat “veel studenten” een aanvraag hebben gedaan via de portal, maar “we hadden aanvankelijk meer verwacht”. Wel speelt volgens haar mee dat een groot deel van de studenten al is gevaccineerd en dat ze ook via andere wegen aan zelftests konden komen. Ze zijn bijvoorbeeld te koop bij drogisterijen en waren in de zomer gratis te bestellen via rijksoverheid.nl.
Het ministerie verzond daarnaast ook tests via busjes en vrachtwagens naar onderwijsinstellingen. Tussen 19 april en 19 oktober kwamen er bij universiteiten en hogescholen op die manier nog eens zo’n 2,6 miljoen zelftests aan.
Hoeveel er daadwerkelijk zijn gebruikt, is niet bekend. Maar om “grote voorraden op locaties te voorkomen, worden zelftests sinds september enkel op aanvraag geleverd”, schreef de minister vrijdag aan de Tweede Kamer.
Zoden
Voor onder meer de verzending en campagne rond de zelftests in het hoger onderwijs heeft het ministerie van Onderwijs 48,3 miljoen euro uitgetrokken. Dat is exclusief de kosten voor de tests zelf, waar het ministerie van Volksgezondheid 350 miljoen euro voor reserveerde.
Zoveel geld zijn de tests niet waard, vindt de Leidse hoogleraar epidemiologie Frits Rosendaal. “Het zet niet veel zoden aan de dijk”, zegt hij. Maatregelen als 1,5 meter afstand houden en een coronapas zijn volgens hem veel effectiever als de drukte in ziekenhuizen weer om nieuwe maatregelen vraagt.
“Ik heb er stiekem ook wel begrip voor dat studenten de test niet gebruiken, want het is nou eenmaal geen prettige test.” Het valt hem nog mee dat een kleine dertig procent van de studenten de test wel aanvroeg, zeker omdat niet al het onderwijs alweer op de campus plaatsvindt.
Advies
Voorzitter Lisanne de Roos van het Interstedelijk Studenten Overleg is nog niet helemaal tevreden over de hoeveelheid studenten die zelftests aanvraagt, al geven de cijfers volgens haar geen compleet beeld van de testbereidheid. Het Outbreak Management Team roept sinds afgelopen zomer met name niet-gevaccineerden op om zichzelf preventief te testen. “In het hoger onderwijs is dat maar een kleine groep mensen”, stelt De Roos.
Echt zorgen maakt ze zich nog niet over het aantal aanvragen, want “het lijkt de goede kant op te gaan met de vaccinatiegraad onder studenten.”