Toegang tot onderwijs is voor mij een fundamenteel recht, maar niet iedereen heeft dezelfde kansen om hiervan te profiteren. Privilege speelt hierin een belangrijke rol. Zelf kom ik uit een stabiel gezin met voldoende financiële middelen, wat mij de ruimte geeft om een jaar lang deel te nemen aan de universitaire studentenraad. Voor mij is dit soort extracurriculaire activiteiten – studentenraden, besturen en honoursprogramma’s – van grote waarde voor persoonlijke en academische ontwikkeling. Maar ik zie ook dat de aangekondigde bezuinigingen zulke kansen in gevaar brengen, vooral voor studenten met minder privileges.
De bezuinigingen aan de universiteiten vanuit de politiek zijn een grote bedreiging voor de toegankelijkheid van onderwijs. Ze gaan beslist impact hebben op de aangeboden vakken: minder persoonlijke begeleiding of in het ergste geval: het stopzetten van hele studies. We lijken daarmee uit het oog te verliezen wat maatschappelijk en sociaal gezien belangrijk is.
Daarbovenop komt de langstudeerboete. Deze maatregel, bedoeld om studenten te motiveren hun studie binnen de nominale duur af te ronden, straft degenen die al met obstakels te maken hebben. Studenten met een functiebeperking, mantelzorgtaken of een bijbaan om rond te komen, hebben vaak geen andere keuze dan hun studie te vertragen. Voor hen vergroot deze boete de financiële druk en vermindert hun toegang tot onderwijs. Ook voor eerstegeneratiestudenten kan het ertoe leiden dat ze minder geneigd zijn om te gaan studeren.
Voor mij betekent het studentenleven veel meer dan naar colleges gaan, studeren, tentamens doen en examens afleggen. Student-zijn is ook uitgaan met je vrienden, al heb je de volgende dag vroeg werkcollege. Maar door de nieuwe maatregelen komt er grote druk te staan op de inherente karakteristieken van het student-zijn.
Ik maak me zorgen dat de kloof groeit tussen studenten die profiteren van hun privileges en zij die zich staande moeten houden zonder financiële of sociale buffers. Studeren wordt daarmee steeds meer iets voor mensen uit rijke gezinnen en dat is niet alleen maatschappelijk slecht – want we zijn niet meer bezig om de mensen met het beste potentieel te laten groeien – , maar het voelt ook onrechtvaardig.
In de komende jaren staan grote bezuinigingen voor VU op het programma. Als coördinator Organisatie en Financiën binnen de universitaire studentenraad pleit ik voor een beleid dat niet alleen gericht is op efficiëntie, maar ook op gelijke kansen. Investeren in onderwijs is investeren in een betere toekomst voor ons allemaal.