Het gezamenlijke antwoord van de universiteiten op protesten tegen hun banden met Israëlische universiteiten die bijdragen aan de schending van mensenrechten in Gaza was, alweer een half jaar geleden, om adviescommissies in te stellen. Dit is een beproefd recept uit het handboek van bestuurders: tijd winnen in de hoop dat na verloop van die tijd de belangstelling voor het onderwerp is weggeëbd. De bestuurders hielden de samenstelling van de adviescommissies stevig in eigen hand. De commissieleden werden bij de VU benoemd zonder hun namen bekend te maken en deden vervolgens, geheel volgens plan, eindeloos over het uitbrengen van een advies. Bij elk nieuw protest benadrukten de bestuurders dat de adviescommissies binnenkort op basis van wetenschappelijke feiten tot een afgewogen beslissing zouden komen. Nog even geduld aub.
In de afgelopen maanden kwamen achtereenvolgens de adviescommissies van vier universiteiten (Tilburg, Radboud, Erasmus en de UvA) met hun advies aan de bestuurders. Alle vier stellen ze dat met enkele of meerdere Israëlische universiteiten de banden moeten worden verbroken of bevroren, omdat deze een bijdrage leveren aan de oorlogsmachine door hun banden met The Israel Defense Forces en omdat zij de mensenrechten schenden van medewerkers en studenten op deze universiteiten. Het advies herhaalt precies wat vele wetenschappers en studenten die aandringen op een boycot, al meer dan een jaar op basis van talloze bewijzen aantoonden.
Onze bestuurders hebben steeds beweerd dat we ons moeten laten leiden door objectieve wetenschappelijke feiten. Die feiten zijn nu ook door de adviescommissies waargenomen. En blijkbaar kun je op basis van deze feiten maar tot één conclusie komen: verbreek de banden.
De adviescommissie van de VU heeft nu ook gerapporteerd. Na een halfjaar vergaderen ligt er nu een stroomdiagram om beslissingen over internationale samenwerkingen te maken. Op basis van de feiten die de vier commissies aandroegen kan het stroomdiagram van de VU voor de samenwerking met Israëlische universiteiten simpel worden ingevuld. Samenwerking met Israëlische universiteiten is op basis van de wetenschappelijke feiten vanuit de ethische grondslag van onze universiteit niet te verantwoorden. De feiten tellen voor het CvB. Of toch niet?
In het kader van who’s the baddest baddie?
De VS scoort ook flink in dat toetsingskader (https://vu.nl/nl/medewerker/onderwijs-en-onderzoeksbeleid/toetsingskader-voor-internationale-samenwerking link in het blok rechts) . Twee punten met gemak. Ze staan alleen (nog) niet op de kandidatenlijst
Moet de VU nu alle samenwerkingsverbanden met de VS verbreken?
Het tegenargument hierin kan zijn dat je daarmee universiteiten – en individuele wetenschappers – benadeelt en niet regimes.
Dat geldt evenzeer Israëlische universiteiten en onderzoekers.