.jpg)
Eén op de zes studenten zorgt voor zieke familieleden. Maar dat valt nog niet mee: ze krijgen vaker dan andere studenten last van psychische problemen als depressie of angst.
Dat blijkt uit onderzoek onder studenten van de Universiteit van Amsterdam en hogeschool Windesheim. De mantelzorgstudenten lopen iets vaker studievertraging op en overwegen ook sneller om met hun studie te stoppen.
Onderzoeker Jolien Dopmeijer waarschuwt dat steeds meer studenten zorgtaken krijgen. Het kabinet stuurt erop aan dat mensen eerst een beroep doen op hun familieleden en buren voordat ze bij professionele zorgverleners aankloppen.
Psychosociale klachten
Voor haar onderzoek naar studiesucces en psychische problemen kreeg Dopmeijer een promotiebeurs overhandigd door minister Bussemaker. De cijfers over de mantelzorgers komen daaruit. Dopmeijer deed onderzoek onder meer dan vijfduizend UvA-studenten en ruim dertienhonderd Windesheimstudenten.
Van de mantelzorgers heeft bijna de helft psychosociale klachten, tegen ruim veertig procent van de andere studenten. Er zijn dus sowieso heel veel studenten met psychische problemen, benadrukt Dopmeijer. “Onderwijsinstellingen beseffen niet hoe groot deze groep is. Er zijn wel studentpsychologen, maar het aanbod is niet afdoende.”
Bovendien trekken studenten zelf niet snel aan de bel. Dat komt volgens haar mede door het ‘prestatieklimaat’. “Iedereen moet snel studeren en anders veel lenen. En dan zitten studenten ook nog eens in de leeftijd waarin groepsdruk heel belangrijk is. Durf dan maar eens te zeggen: ik ga geen biertje drinken, want ik voel me somber.”
Niet-westerse culturen
Vooral bij de Zwolse hogeschool Windesheim springt het verschil tussen mantelzorgers en andere studenten in het oog, meer dan bij de Universiteit van Amsterdam. “Misschien zien we in de cijfers het verschil tussen het westen en het oosten van Nederland”, zegt Dopmeijer. “Ik kan het niet wetenschappelijk onderbouwen, maar het is in het oosten heel gebruikelijk dat families of kerkgemeenschappen voor elkaar zorgen. Je kunt minder goed nee zeggen als je het niet aankunt. Aan de andere kant heb je in het westen weer allerlei niet-westerse culturen waarin het ook heel gebruikelijk is om elkaar te verzorgen.”
De psychische klachten zijn via een enquête boven water gekomen. Dat is iets anders dan een diagnose stellen, zegt Dopmeijer. “Sommige studenten zitten misschien in de rouw na een overlijden. Maar de klachten zijn er wel. We gebruiken screeningsinstrumenten die over de hele wereld worden gebruikt.”
Meer aandacht
Er zou meer aandacht moeten komen voor de psychische problemen van studenten, vindt Dopmeijer, en in het bijzonder voor de problemen van mantelzorgstudenten. “Ik ben met het onderzoek begonnen toen ik zelf een mantelzorgende studente begeleidde.”