Het sneltesten, waar de VU komende week mee begint, maakt geen directe versoepeling van de coronaregels op de campus mogelijk. Toch is het belangrijk dat studenten die worden uitgenodigd meedoen, zegt Marcel Nollen van het College van Bestuur. ‘Zo kunnen we een bijdrage leveren aan de opening van de hele samenleving.’
Komende week, op welke dag precies is nog niet duidelijk, begint de VU haar inmiddels al veelbesproken pilot met sneltesten. In het VU-hoofdgebouw, op de verhoging van de eerste verdieping nabij het VU-restaurant, komt een snelteststraat waar dagelijks zo’n 200 studenten die een praktijkcollege hebben, zich kunnen laten testen op corona.
“Allemaal op basis van vrijwilligheid”, aldus Marcel Nollen van het college van bestuur. De studenten krijgen de uitslag binnen een halfuur, “tussen een kwartier en een halfuur”, zegt Nollen. Daarvoor heeft de VU samen met het ROC Amsterdam, de Hogeschool van Amsterdam en de Amsterdamse afdeling van de Haagse Hotelschool een “extern bedrijf” in de arm genomen, die bij elk van de vier instellingen zo’n teststraat zal inrichten.
Meer vrijheid
“We willen daarmee bijdragen aan een veilige terugkeer naar het fysieke onderwijs”, zegt het CvB-lid. De indruk werd aanvankelijk gewekt dat de sneltesten het meteen mogelijk zouden maken om meer vrijheid te hebben op de campus, maar dat is niet het geval.
“We zijn nog steeds gebonden aan de landelijke coronaregelgeving. Alle coronaregels blijven dus van kracht, zoals het afstand houden, handen wassen en thuisblijven bij klachten”, aldus Nollen. “Maar we hopen dat het op enig moment kan leiden tot een versoepeling van de maatregelen door allerlei data te verzamelen. Op die manier dragen we bij aan de opening van de samenleving in het hele land. Daarom is het belangrijk dat studenten die worden uitgenodigd meedoen.”
De VU gaat dus data verzamelen. Zo wil ze weten hoe sneltesten logistiek werkt, wat de bereidheid onder studenten is om zich te laten testen en of ze zich risicovoller gaan gedragen na de test of niet en wat de invloed is op de besmettingscijfers.
Praktijkcolleges
Dergelijke pilots worden uitgevoerd in andere studentenstudenten, bijvoorbeeld Groningen en Delft. Maar terwijl Groningen zich met de testen richt op fysieke tentaminering, kiest de VU voor praktijkcolleges.
“Omdat we dat het eerst weer open willen”, zegt Nollen. “Stel dat we in september weer gewoon naar de campus kunnen omdat iedereen dan gevaccineerd is, dan is het mogelijk dat de anderhalvemeterregel nog van kracht blijft. Daar kan dan in sommige gevallen dankzij het sneltesten misschien een uitzondering voor worden gemaakt. En wij hebben daar dan in elk geval al veel ervaring mee opgedaan.”
Privileges voor geteste studenten
Die 200 studenten die dagelijks getest worden, zijn maar een kleine greep uit de ongeveer 3000 studenten die dagelijks naar de campus komen. Dus terwijl positief geteste studenten de campus weer moeten verlaten, loopt er onder de niet-geteste studenten mogelijk een aantal rond dat corona heeft zonder het te weten. Om die reden is het niet mogelijk meteen een versoepeling aan de pilot te verbinden, zegt Nollen. “Dat is natuurlijk wel het ultieme doel, maar daarvoor is evidence nodig.”
Het zou kunnen dat de campus qua beperkingen “in een andere fase” terechtkomt, aldus Nollen. “In dat geval zou je privileges kunnen toekennen aan studenten die getest zijn, bijvoorbeeld het loslaten van de anderhalve meter afstand, waardoor we de ruimte op de campus intensiever kunnen gebruiken.”
Daarmee creëer je volgens Nollen geen tweedeling op de campus, want de privileges zijn simpelweg te verkrijgen door je te laten testen en uiteraard blijft het onderwijs voor niet-geteste studenten toegankelijk. Maar je moet hier denken aan bijvoorbeeld een lokaal met geteste studenten en een lokaal met niet-geteste studenten die hetzelfde college per online stream kunnen volgen.
Privacy
Het zijn dus studenten die naar de campus gaan voor een praktijkcollege die zich met een link kunnen aanmelden voor een test, en een tijd te reserveren. De uitslag krijgen ze op hun telefoon te zien. “En we gebruiken de data voor onderzoek, maar alles volledig geanonimiseerd”, verzekert Nollen. “We nemen de regels van de privacy heel nadrukkelijk in acht, en weten niet welke studenten positief zijn getest. Je wordt door ons niet gestigmatiseerd.”
“Hoe het zich gaat ontwikkelen, weten we niet”, aldus Nollen. “Maar we zijn erbij en het wordt een avontuur.”