SRVU-leden beheren het Studentend0k, kregen de VU zover gratis menstruatieproducten te verschaffen, organiseren kledingruilmarkten én zagen in korte tijd onder anderen hun voorzitter, vicevoorzitter en de leden die de facultaire studentenraden namens hen vertegenwoordigen één voor één vertrekken.
“Ik had niet verwacht dat ik mensen de hele tijd aan de hand zou moeten nemen”, zegt voormalig bestuurslid Bart Verkerk. Hij omschrijft hoe een deel van het bestuur minder taken op zich nam dan de rest, vaak ziek was of zich vlak voor vergaderingen afmeldde. Dat verhoogde de werkdruk van de overige bestuursleden. Zo werd Verkerk vicepenningmeester omdat de oorspronkelijke penningmeester een lange tijd niet bij de rekening kon, en nam hij de taken van de vicevoorzitter op zich toen die halverwege het jaar vertrok. “Wat mensen in een sollicitatiegesprek zeggen, pakt altijd iets anders uit in de praktijk. Je denkt dat je tien uur kwijt kan zijn aan bestuurstaken, maar dan blijkt je studiejaar opeens toch meer tijd te vergen.”
Geen prioriteit
Maar dit ging volgens Verkerk verder dan die foutmarge. “Het was duidelijk dat er geen prioriteit werd gegeven aan wat we deden bij SRVU.” Één bestuurslid vertrok aan het begin van het studiejaar al nadat hij besefte te weinig tijd te hebben voor de functie. In de vrije week na de verkiezingen merkte Verkerk hoeveel gelukkiger hij was zonder de hoge werkdruk. In eerste instantie wilde hij blijven om de continuïteit binnen het bestuur te waarborgen, maar het werd hem toch te veel. Hij stapte in juni tegelijkertijd met de voorzitter op. Daarmee zijn er nu nog maar drie van de oorspronkelijk zeven bestuursleden over. “De lusten wogen niet meer op tegen de lasten.”
Hardnekkige besluiteloosheid
Jay Dehnert besloot voor de verkiezingen in april al op te stappen als vicevoorzitter en startte een eigen partij: URVU – dat uiteindelijk meer stemmen kreeg dan de SRVU. Hij schetst een sfeer van hardnekkige besluiteloosheid binnen het SRVU-bestuur. Het debat over het steunen van de Israëlboycot bijvoorbeeld, was oorspronkelijk gepland voor november vorig jaar, maar vond uiteindelijk pas afgelopen maart plaats. Voormalig SRVU-lid en ChangeVU-voorzitter Vincent Mesrine: “Dat was een moment waarop voor veel SRVU-leden duidelijk werd dat de partij issues had. Het vasthouden aan procedures ging goede gesprekken en besluiten in de weg staan. Toen begonnen leden de partij te verlaten.” Ook de facultaire studentenraadsleden van SRVU besloten na die stemming over te stappen naar een andere partij.
‘Het leek alleen nog over Palestina te gaan’
Als er actuele dingen gebeurden op de campus, wilden leden volgens Dehnert ook vaak snel met een statement komen, maar het bestuur ging dan eindeloos op en neer over of ze dat wel of niet moesten doen en met welke formulering. Dehnert: “ChangeVU en De Vrijmoedige Studentenpartij deden dat bijvoorbeeld veel sneller, dan weten studenten ook wat ze aan wie hebben.”
Berg administratie
“Maar met gevoelige onderwerpen zoals de Israëlboycot wil je dat iedereen erbij is om het erover te kunnen hebben”, zegt Verkerk. Tussen november en maart waren er volgens hem meerdere bestuursleden langdurig ziek. “Bij de organisatie van het debat over de Israëlboycot kwamen veel factoren kijken: het vinden van een moderator, bepalen wat voor informatie we onze leden geven. Niet alleen de ja-kant [stemmen vóór een Israëlboycot, red.] maar ook de nee-kant uitleggen.” Die ‘nee-kant’ werd volgens hem uiteindelijk te weinig belicht.
Misschien wel daarom, kreeg de SRVU er voor de stemming een boel gelegenheidsleden bij, die zich alleen inschreven om te mogen stemmen, en dan vaak vóór het steunen van de Israëlboycot. Die explosie van nieuwe aanmeldingen leverde het bestuur volgens Dehnert een berg administratie op, dat weer tijd en ruimte innam van andere lopende zaken.
Yannick Hooghiemstra, die het afgelopen jaar algemeen bestuurslid was en nu een voorsprong neemt op zijn rol als voorzitter komend studiejaar, laat in een schriftelijke reactie weten dat SRVU door hun ‘standpuntinname op Palestina’ veel nieuwe ‘actieve’, ‘betalende’ en ‘prominente’ leden heeft gekregen. En dat terwijl er met slechts één stem verschil voor de boycot werd gestemd. Verkerk vermoedt dat de SRVU met deze nieuwe leden volgend jaar een stuk activistischer wordt. Dat was ook een reden voor hem om op te stappen. “Het leek alleen nog over Palestina te gaan.”
Voor ChangeVU gewaarschuwd
Dan het verlies van kiezers. Meer dan de helft van alle stemmen bij de afgelopen studentenraadsverkiezingen ging naar ChangeVU, de partij van Mesrine. Hij was tot vorig studiejaar lid van de SRVU, maar vertrok omdat hun “visies niet op één lijn zaten”. “Het ging er vaak over hóe iets gedaan moest worden, in plaats van die dingen te doen.”
‘We hadden het vaak over hóé iets gedaan moest worden, in plaats van die dingen te doen’
Hij verklaart het succes van zijn partij zelf doordat het minder activistisch en meer gericht op universiteitsgerichte problematiek zou zijn, terwijl SRVU zich meer focuste op landelijk niveau en issues waarmee bijvoorbeeld de Landelijke Studentenvakbond zich bezighoudt.
Dat onderschrijft Dehnert: “De ideeën van ChangeVU verschillen helemaal niet zoveel van die van de SRVU, maar ChangeVU communiceert ze beter.” Dehnert waarschuwde het SRVU-bestuur naar eigen zeggen al langer voor ChangeVU, dat ze daar nog best wel eens stemmen aan zouden kunnen verliezen, wat nu dus is gebeurd.
Concurrentie
Afgezien van de interne strubbelingen heeft SRVU het ook zwaarder door de explosie van het aantal onafhankelijke of afgesplitste partijen. Het was twee jaar geleden voor het eerst dat er zoveel eenmanspartijen ontspruitten.
Ook nieuw dit jaar is de grote winst voor een rechtse partij. De Vrijmoedige Studentenpartij (VSP), die zich in haar campagne vooral richt tegen internationalisering, het hijsen van de Pride Progress Flag en wat ze de cancelcultuur noemt, kreeg 25,4 procent van de stemmen.
Met de versplintering van wat Dehnert de meer progressieve partijen noemt, bieden die wel weerstand tegen het in één partij georganiseerde gedachtegoed van VSP? Dehnert: “Je ziet dat de opkomst van de verkiezingen elk jaar wat stijgt, ik denk dat als studenten zich beter gaan inlezen, de VSP minder stemmen zal krijgen.” Volgens Dehnert leunt de partij sterk op populisme.
En wat betreft die grote hoeveelheid stemmen op de VSP – dat zegt volgens Mesrine niet veel. “De meeste studenten zijn nog steeds heel erg tegen de waarden van de VSP.” Mesrine haalt de regeling aan dat wanneer er maar één afgevaardigde van een faculteit meedingt naar een plek in de universitaire studentenraad, die automatisch een zetel krijgt. “Het lijkt dan op papier alsof ze veel steun hebben, maar ze zijn niet zo’n grote beweging als sommige mensen lijken te denken.”
Nieuw bestuur?
Op de Instagrampagina van de SRVU is ondertussen weinig te zien van de leegloop. Ze posten onverminderd over zaken als de langstudeerboete, evenementen als het Chinese nieuwjaar, plaatsen maandelijkse samenvattingen waarin de vertrokken leden zonder voetnoot te zien zijn en werven een nieuw bestuur voor studiejaar 2024/2025.
De vraag blijft wel wie nu de taken van de vertrokken bestuursleden op zich neemt. Daar bovenop komt ook nog het inwerken van het nieuwe bestuur. Verkerk werkte zijn opvolger in, maar rond de tijd dat hij en de voorzitter aankondigden op te stappen, waren veel bestuursleden afwezig. “Ze leken verward toen we daadwerkelijk vertrokken. Nu ik weg ben word ik opeens weer voor van alles gevraagd, maar ik heb besloten niet meer vrijwillig in te springen wanneer dat van mij gevraagd wordt. Ik ben bestuur af.”
Wat doet dit alles met de toekomst van de bond? Aankomend voorzitter Hooghiemstra zegt erop te vertrouwen dat de bond weer gaat groeien en volgend jaar aanweziger zal zijn dan ooit. Ex-bestuurslid Verkerk: “SRVU is een paar jaar geleden ook uit de as opgestaan. Elk jaar komt er wat bij en gaat er wat weg.” Wel denkt hij dat “SRVU-veteranen” volgend jaar verder van de organisatie zullen gaan afstaan. “Met verlies van actieve mensen in het bestuur en de fractie heeft SRVU nuttige mensen en kennis verloren. Dat is een gemis. Maar het betekent ook dat nieuwe mensen meer vrijheid hebben om hun eigen lijn uit te stippelen. Misschien is dat iets positiefs.”