Vanaf september krijgen studenten weer een basisbeurs. In het eerste jaar is die 164 euro hoger, vanwege de inflatie. Er was een plan om ook in latere jaren zulke financiële steun te geven, maar uit de Voorjaarsnota blijkt dat dit niet doorgaat. Hoe zit dat?
Wat is een basisbeurs?
Een maandelijkse lening bij DUO die wordt kwijtgescholden als je op tijd je diploma behaalt.
Hoe hoog wordt de basisbeurs in september?
De basisbeurs bedraagt 110,30 voor studenten die nog bij hun ouders wonen. Als ze uit huis zijn, is de beurs 274,90 euro. Voor uitwonende studenten komt daar vanaf september nog 164,30 euro bovenop, vanwege de hoge inflatie.
En verdwijnt die 164,30 euro na een jaar dan weer?
Ja, dat blijkt uit de nieuwe Voorjaarsnota. Er was een plan van CDA en D66 om nog drie jaar langer steun te geven (maar dan iets minder). Er zou genoeg geld zijn voor die ophoging, omdat er per september 2024 een einde komt aan de halvering van het collegegeld voor eerstejaarsstudenten en tweedejaarsstudenten van lerarenopleidingen.
Dat gaat om 450 miljoen euro. Maar het kabinet heeft een gat op de begroting. Uit de Voorjaarsnota blijkt dat het geld wordt gebruikt om dit gat te dichten.
Maar is dat geld dan niet aan de studenten beloofd?
Niet helemaal. Dijkgraaf heeft wél toegezegd dat al het geld dat zou worden weggehaald van studenten (door het stoppen van de collegegeldhalvering) “zou moeten terugvloeien naar studenten”. Op de lange termijn gebeurt dat ook: het is bedoeld voor de aanvullende beurs.
Maar voor het geld dat de komende jaren al vrijkomt, zijn door het kabinet en de regeringspartijen allerlei verschillende bestemmingen bedacht. Er gaat een deel naar het mbo, een deel is bestemd voor kennisveiligheid in het hoger onderwijs en onderzoek.
Inderdaad zou nog een flink deel naar uitwonende studenten moeten gaan als steun voor de gestegen energiekosten. Een ruime Kamermeerderheid leek ervoor te zijn. Maar het kabinet was daar nooit happig op en de regeringspartijen hebben hun motie in die richting uiteindelijk niet ingediend.
Valt er nog iets aan te doen?
De plannen gaan nu waarschijnlijk niet door, maar in principe kan de Tweede Kamer het kabinet terugfluiten, bijvoorbeeld als de regeringspartijen alsnog die motie indienen. Zelfs de Eerste Kamer zou nog moeilijk kunnen doen, als de senatoren dit onderwerp belangrijk genoeg vinden. Daar heeft het kabinet geen meerderheid.
Wat vinden studenten ervan?
Die zijn er niet blij mee. Het kabinet breekt hiermee een “directe belofte” aan studenten, stelt de Landelijke Studentenvakbond. Voorzitter Joram van Velzen: “Het is tot daar aan toe om te bezuinigen als er onverwachte tegenslagen zijn, maar het is onbegrijpelijk om dan te gaan bezuinigen op studenten. De Tweede Kamer moet echt aan de noodrem trekken.”