Onze campus telt drie culturele instellingen: het Griffioen-theater, bioscoop Rialto en de VU Art Science Gallery, samengebracht in één gebouw, het Nieuwe Universiteitsgebouw, ook wel NU-gebouw genoemd. “Elk op zich is misschien niet uniek, maar wel samengeregen tot één uniek parelsnoer”, zegt Griffioen-directeur Eme van der Schaaf. Volgens hem heeft geen enkele andere campus in Nederland dat. “Het zou me zelfs niet verbazen als de VU de enige campus in heel Europa is die dit heeft.”
Van der Schaaf zit samen met de twee andere cultuurdirecteuren, Wende Wallert van VU Art Science Gallery en Raymond Walravens van Rialto VU, en de projectleider en communicatieadviseur van de drie cultuurpartners, Odette Roest, in Bar Boele, ook in het NU-gebouw. “Gebouw 1111”, noemt Van der Schaaf het, want het adres is De Boelelaan 1111. “Elke andere organisatie zou dat in grote letters op de gevel hebben gezet”, meent Van der Schaaf. “Maar de VU is altijd zo bescheiden in dat soort dingen.”
De cultuurinstellingen zitten daar sinds 2021, maar vanwege corona waren er wat aanloopproblemen. Er is nooit een feestelijke opening van de cultuurcentra geweest. En ze waren net begonnen toen ze na een paar weken alweer dicht moesten vanwege een nieuwe lockdown. “Dat was slikken, maar dat zijn we te boven gekomen”, zegt Van der Schaaf. “Maar nog steeds hebben we het gevoel dat veel mensen niet beseffen wat voor moois zich allemaal op de campus bevindt.”
Goed voor je sociale leven
En de directeuren zijn er echt trots op. “Multifunctionele zalen die je overdag kunt gebruiken als collegezalen en ’s avonds voor theatervoorstellingen, allemaal state of the art”, zegt Van der Schaaf. Van daaruit dragen de cultuurcentra ook bij aan het wetenschappelijke debat op de campus, bijvoorbeeld met cross-overs tussen kunst en wetenschap, over maatschappelijk relevante thema’s.
‘Het zou me niet verbazen als de VU de enige campus in heel Europa is, die dit heeft’
“Afgelopen studiejaar hadden we een serie films met minicolleges in het kader van Fiction & Science en daar gaan we dit jaar mee door”, zegt Walravens. “We leveren met cultuur een bijdrage aan het debat door begrip voor elkaars perspectieven zichtbaar te maken, bijvoorbeeld met onze art science dialogues, waarbij kunstenaars en wetenschappers elkaar stimuleren”, vult Wallert aan. En Griffioen heeft een serie theatercolleges door topwetenschappers geprogrammeerd.
Ze werken ook veel samen. Bijvoorbeeld door cabaretiers uit het Griffioen-aanbod films te laten uitkiezen die in Rialto worden vertoond of gezamenlijk bepaalde thema’s op te pakken.
“Cultuur hoort bij een universiteit”, aldus Van der Schaaf. “De VU zegt dat studenten hier niet worden opgeleid tot iets, maar tot iemand. Nou, daar spelen wij een belangrijke rol in. Ook voor het welzijn van studenten, trouwens. We bieden ontspanning na een dag hard werken en mensen ontmoeten elkaar in het theater of de galerie. Het is goed voor je sociale leven.”
De culturele instellingen worden zelfs ingezet om de spitsdrukte te verlichten. “Speciaal op verzoek van de gemeente Amsterdam programmeren we interessante films tijdens de spitsuren”, vertelt Walravens.
“De VU-campus is eigenlijk een middelgrote stad”, zegt Van der Schaaf, “en ons cultuuraanbod verhoudt zich daartoe.”
Gekleurde, bewegende lichtprojecties
Ze hebben een goed jaar gehad, zeggen ze. De filmvoorstellingen lopen steeds beter, de galerie heeft voldoende aanloop en met Griffioen gaat het zelfs beter dan toen dat nog in Uilenstede stond, zegt Van der Schaaf. De theatervoorstellingen trekken veel publiek, ook van buiten de VU en de cursussen die Griffioen organiseert in het OZW-gebouw, onder andere dans, tekenen en fotografie, trekken volgens hem opvallend veel internationale studenten.
Maar de directeuren zouden graag zichtbaarder zijn, juist voor de VU-campus zelf. “Er zijn naar de zin van de directeuren nog steeds te weinig mensen die weten dat je zo vanuit de collegezaal of je flexwerkplek naar een theatervoorstelling kunt, of een film kunt pakken, of dat je in een pauze een paar kunstinstallaties of schilderijen kunt bekijken. “Ik sprak eerstejaarsstudenten die al driekwartjaar in het hoofdgebouw rondliepen en niet wisten dat dit hier was”, zegt Roest.
‘De verbeelding, daar zijn wij van’
Zelfs wie zich midden in het NU-gebouw bevindt, kan het totaal ontgaan dat er film- en theatervoorstellingen en exposities worden gehouden. “We doen er veel aan om meer op te vallen”, aldus Roest. “Met bewegwijzering, billboards en door de begane grond van het NU-gebouw na vijf uur ’s avonds uit te lichten met gekleurde, bewegende projecties. En we starten binnenkort met een cultuurcampagne, gericht op bezoekers binnen én buiten de VU. Het NU-gebouw of 1111, de Boelelaan is de place to be als je op zoek bent naar cultuur.”
Ook zijn er promotieacties, zoals speciale theatervoorstellingen voor medewerkers en voor studenten. Denk aan de avonden met Martijn Koning en Andries Tunru & Stefan Hendrikx, waar studenten voor 3 euro naartoe kunnen, of alle VU-studenten die het hele voor 6 euro een filmpje kunnen pakken. Voor internationale medewerkers en studenten zijn er expat meet ups op woensdag- en zondagavond met een Engels ondertitelde film.
“Een van de thema’s in dit nieuwe academisch jaar is verbeelding”, zegt Wallert. “Nou, daar zijn wij van.”