“Mamma, jij bent echt altijd aan het werk.” Dat zei een zoon van Meike Bartels nu hij in de lockdown eens van dichtbij meemaakte hoe zijn moeder werkt. “Dat doe ik anders natuurlijk ook”, zegt Bartels, hoogleraar genetica en welzijn aan de VU, “maar dan ziet hij dat niet.”
Bartels heeft een volledige baan en haar man ook. Ze werken allebei thuis momenteel. Samen hebben ze twee meisjes en twee jongens tussen de acht en de veertien. “Naar omstandigheden gaat het goed”, zegt ze, “we zijn gezond, hebben een huis, een baan.”
‘Dan zit ik in een meeting en hoor ik ineens gebonk op de muur’
Maar natuurlijk is het druk om te zorgen dat alle kinderen op tijd bij hun verschillende digitale meetings zijn en zelf te blijven werken. Haar jongste twee kinderen moeten drie keer per dag aanwezig zijn in een digitale meeting met de klas. “Laatst waren we het bij de jongste een keer vergeten. Hij speelde buiten. Toen kregen we een reprimande van de juf”, vertelt Bartels. Soms zitten de kinderen elkaar in de weg. “Dan zit ik in een meeting en hoor ik ineens gebonk op de muur: kan het wat stiller?, schreeuwt de een dan naar de ander.”
De kinderen hebben hun eigen kamers waar ze kunnen werken. Bartels en haar man delen een studeerkamer. Per dag bekijken ze hoe ze de taken verdelen. Wanneer heb jij meetings vandaag? Kan ik daarbij in de kamer aanwezig zijn? Wie zorgt er dat de kinderen niet de hele dag zitten te gamen? Of, zoals Bartels zegt: “Dat het hier geen Tiktok-paradijs wordt.”
Naar buiten
Haar twee oudste kinderen zitten op de middelbare school. Die missen hun sociale contacten. Vooral haar zoon in de brugklas: “Die heeft eigenlijk net te weinig tijd gehad om nieuwe vrienden te maken”, zegt Bartels. “Het is moeilijk om hem na schooltijd iets te laten doen met mensen uit zijn klas. Tegelijk trekt hij wel weer meer op met oude vrienden van de basisschool.”
Ook een dagelijks terugkerende vraag voor Bartels: hoe krijg ik de kinderen naar buiten? “Tegen de jongste kan ik zeggen: ga buiten spelen, maar de oudsten zeggen: naar buiten? Wat moet ik daar doen dan? Tijdens de eerste lockdown hebben ze veel buiten rondgehangen, maar toen was het mooi weer. Nu is het koud. Dat schiet niet op.”
‘Ik vind het nu moeilijker om mensen goed te begeleiden’
Bartels wandelt veel. ’s Ochtends om kwart voor zeven eerst een uur alleen, om de dag rustig te beginnen. “Dan ben ik een stuk beter te genieten voor mijn huisgenoten.” In de loop van de dag wandelt ze vaak met de kinderen. “Als we eenmaal onderweg zijn, vinden ze het altijd leuk, maar het kost soms veel energie om ze zover te krijgen.”
Op werkgebied vindt ze het moeilijker om haar mensen goed te begeleiden: “Ik heb een postdoc en een promovendus die begonnen zijn in de coronatijd. Gewoonlijk krijgen die ondersteuning van het hele team, maar dat valt nu voor een groot deel weg. Even tussendoor iets vragen aan een collega, zit er voor hen niet in. Daardoor komt er meer op mij neer.”
Energie-drainers
En haar werk is saaier geworden door corona, vindt ze. “Ik krijg altijd veel energie van samenwerken met nieuwe partijen, naar congressen gaan, nieuwe mensen leren kennen, ideeën delen. Dat gebeurt nu gewoon veel minder. De samenwerkingen die we al hadden, lopen wel door, maar er ontstaat weinig nieuws”, vertelt ze. “De energie gainers zijn een beetje weggevallen, terwijl er meer energie-drainers zijn.”
‘Ik voel me vermoeider door de sleur en de toename van het online werk’
Online college geven vindt Bartels zwaarder en minder leuk dan echte colleges. “Ik mis de connectie met de studenten.” Om rustig een online college te kunnen opnemen, ging Bartels soms naar de VU. “Maar ik realiseer me heel goed dat het voor die studenten nog veel vervelender is dan voor mij. Ik heb mijn gezin en mijn werk, zij zitten alleen in hun studentenkamer, willen de wereld in, het leven ontdekken. En dat kan allemaal niet.”
Oppervlakkig gezien heeft Bartels het minder druk dan gewoonlijk: er zijn geen congressen in het buitenland, ze is minder onderweg en in het weekend is er geen hockeycompetitie van de kinderen. Toch voelt ze zich vermoeider dan voor de coronacrisis. “Ik denk dat het juist van de sleur komt en de toename aan werk door meer meetings en online onderwijs. Soms vraag ik me na het weekend af: wat heb ik nou eigenlijk het hele weekend gedaan dat ik zo moe ben? En dan begint er weer een week achter het scherm.”
> Lees ook:
Aflevering 1: ‘Hoe ga ik het regelen als de lockdown wordt verlengd?’
Aflevering 2: ‘Inmiddels heb ik wat meer tijd voor mijn eigen werk’
Aflevering 3: ‘Ik accepteer nu dat het allemaal een beetje half gebeurt’