“Ik ben ook voor een gekozen rector”, zei rector Frank van der Duyn Schouten tijdens de opening van het academisch jaar. De gekozen rector was een van de eisen van de demonstranten die vlak daarvoor het podium hadden bezet om hun manifest voor te lezen. “Al zou het voor mij niets hebben uitgemaakt”, grapte de rector vervolgens.
Ook hoofd van de afdeling Aardwetenschappen Han Dolman vindt dat de rector gekozen moet worden, om de betrokkenheid van werknemers bij het bestuur te vergroten.
U bent voor een gekozen rector. Waarom?
“Ik denk dat het merendeel van de mensen op de werkvloer geen notie heeft van wat er op bestuurlijk gebied gebeurt. En andersom ook niet. Er zit een belevings- en informatietekort tussen de werkvloer en het bestuur. De klassieke hoeder van de academische waarden en integriteit op een universiteit is de rector. Die wordt echter benoemd door de raad van toezicht. Die bepaalt zo de richting waarin het bestuur de komende jaren gaat.”
Hoe verklaart u die afstand met de werkvloer?
“Ik denk dat Taede Sminia de laatste rector was die alle hoogleraren kende. Door een explosieve groei van de universiteit, het aantal hoogleraren en studenten, is het moeilijker geworden om persoonlijk contact met het bestuur te hebben en zo het beleid te beïnvloeden. Het personeel heeft hierdoor het gevoel dat het alleen maar om de cijfertjes draait. Terwijl dit een universiteit is, geen yoghurtfabriek.”
Lex Bouter, de vorige rector, was een VU-hoogleraar. En de huidige rector is ook een wetenschapper. Die snappen de academische wereld toch wel?
“Waar het mij vooral om gaat, is dat mensen wat te kiezen hebben. Tijdens de verkiezingen gaan kandidaten met de billen bloot, ze moeten vertellen waarop zij in hun beleid de nadruk gaan leggen. Tijdens de verkiezingsdebatten kunnen werknemers ook hun zegje doen. Een gekozen rector moet ook aan de uitvoering van zijn of haar programma gehouden worden. Bovendien hoop ik dat door dit soort verkiezingen in brede kring gepraat gaat worden over de toekomst van de universiteit. Dat debat wordt nu te weinig en te geforceerd gevoerd.”
Bent u niet bang voor vriendjespolitiek en ronselpraktijken om stemmen binnen te halen?
“Natuurlijk krijg je zo alles wat bij een democratische verkiezing hoort. Je moet wel uitkijken dat er niet gratis bier op het binnenplein uitgedeeld wordt. Maar ik denk dat de universitaire gemeenschap wel in staat is om door gladde praatjes heen te kijken. Het is ook niet erg als faculteiten hun eigen kandidaat naar voren schuiven. Dan voelen mensen zich bij de rector betrokken, dat is goed voor de cohesie binnen de universiteit.”
Mocht het zover komen, gaat u zich dan verkiesbaar stellen?
“Absoluut niet. Ik vind mijn huidige werk veel te leuk. Bovendien moet je een stevige bestuurlijke drang hebben om dat te willen. Die heb ik niet.”