‘De tering aan de regering’, ‘De groete met je boete’, ‘Laat mij studeren, niet stagneren’… Studenten steken talloze spandoeken en protestborden in de lucht. Er lopen communisten met flyers rond, maar ook studenten in pak en stropdas.
Op een podium tegenover treinstation Den Haag Centraal spreken allerlei mensen de menigte toe tijdens het protest tegen de langstudeerboete. Ze laten het enthousiaste publiek leuzen scanderen: ‘Vecht vecht vecht, onderwijs is een recht!’
Hele land
Er zijn honderden studenten uit het hele land gekomen. Desgevraagd kunnen ze moeiteloos redenen opsommen waarom een studie soms wat langer duurt. De een doet een bestuursjaar bij een studievereniging, de ander is chronisch ziek, weer een ander sport heel veel en heeft bovendien persoonlijke problemen.
Ook voorzitter Maurice Limmen van de Vereniging Hogescholen is aanwezig, samen met enkele hbo-bestuurders. Hij spreekt de menigte toe en somt de vele steden op waaruit hbo-studenten zijn afgereisd: Breda, Amsterdam, Utrecht, Eindhoven, Rotterdam en zelfs uit Groningen. Ze juichen allemaal.
3-0 achter
Aan de randen van de het veld staat Abdelkader Karbache de pers te woord. Hij is de voorzitter van de Landelijke Studentenvakbond en de drijvende kracht achter het protest. “We staan hier niet alleen voor de langstudeerboete”, zegt hij. “Het kabinet wil een miljard bezuinigen. Dat zijn gewoon twee hele universiteiten of meerdere hogescholen. Zelfs als de langstudeerboete van tafel gaat, dan staan we nog met 3-0 achter.”
Ook hij beklimt het podium. De plannen van het kabinet noemt hij schandalig. Sommige jongeren stoppen volgens hem met studeren of beginnen er niet eens aan, omdat het allemaal zo duur is. Er zijn vreselijke tekorten op de arbeidsmarkt en toch pest het kabinet studenten weg, sneert hij.
Streng
Karbache klinkt ook een beetje streng. Want waarom laten studenten zich gebruiken als een spaarvarken dat politici kunnen stukslaan? Volgens hem vormen studenten een kleine groep en denkt de politiek: het boeit toch niemand. “Er laten we eerlijk zijn, daar hebben ze wel een beetje een punt, hè? We hebben het allemaal laten gebeuren.” Hij noemt onder meer het lage jeugdloon en de hoge huren (“voor een kippenhok”).
Hij roept iedereen op in beweging te komen en wijst op het demonstratierecht, stemrecht en minimumloon. “Dat hebben we niet gekregen omdat we het vroegen. Daar hebben onze voorouders keihard actie voor gevoerd, ze hebben ervoor gevochten en soms zijn ze er zelfs voor gestorven, zo belangrijk is dat.”
Bingokaart
Andere sprekers deze middag zijn vakbondsleiders, maar er is ook een student die een “bingokaart” vol pech heeft (zoals een chronische ziekte en adhd) en die nu al weet dat ze langstudeerder wordt. En mochten er uitzonderingen komen, dan moet zij weer gaan bewijzen dat ze het allemaal heeft.
Uiteindelijk komt de menigte in beweging voor een tocht door Den Haag. Sommigen haken nu af, maar de demonstranten vormen toch een lange sliert. Er klinken veel linkse slagzinnen als ‘studentenstrijd is klassenstrijd’.
Het Interstedelijk Studenten Overleg loopt ook mee, ook al heeft deze landelijke organisatie (met haar wortels in de medezeggenschap) minder neiging tot demonstreren. “Ik ben heel blij met de grote opkomst”, zegt voorzitter Mylou Miché. Die politieke slogans storen haar niet, Het ISO is immers politiek neutraal.
Politieblokkade
Bijna aan het einde van de tocht versperren politiebusjes de weg. De agenten willen dat de demonstranten op een ander veldje eindigen dan ze begonnen zijn. Dat willen ze niet, ze willen terug naar hun podium.
De organisatoren vinden dat hun demonstratierecht wordt geschonden. “Ze stuurden ook al een paar studenten bij het veldje weg omdat het te druk zou zijn”, moppert een van de organisatoren. “Zo gaat dat kennelijk in het kabinet Wilders.”
Maar na enig overleg rijden de busjes opzij en mogen de studenten toch door. Wat er aan de hand was? Er lijkt sprak van miscommunicatie. “De groep demonstranten is tegengehouden omdat zij niet op de afgesproken locatie zijn begonnen”, laat een perswoordvoerder van de politie weten. “Na overleg met de burgemeester is er uiteindelijk voor gekozen dat zij hun weg mochten vervolgen naar het startpunt.”