Vice-decaan Hubertus Irth is niet verrast door het negatieve advies van de ondernemingsraad over de voorgenomen reorganisatie bij de faculteit Aard- en Levenswetenschappen, maar ziet geen reden van de plannen af te zien. “Nietsdoen is geen optie” zegt hij.
37 banen weg
“De faculteit draait al jaren met miljoenen verlies. In een paar jaar tijd is de financiële reserve afgenomen van vijftien naar nog geen vijf miljoen euro. Als we nu niet ingrijpen, wordt het alleen maar moeilijker in de toekomst”, stelt Irth. Hij is sinds januari vice-decaan van de faculteit Aard- en levenswetenschappen en is niet blij met het negatieve conceptadvies dat de ondernemingsraad vorige week uitbracht over de voorgenomen reorganisatie waarbij 37 mensen hun baan dreigen te verliezen.
De ondernemingsraad denkt dat de financiële problemen binnen twee jaar min of meer vanzelf zullen verdwijnen door toenemende inkomsten van de faculteit. “Die hoop deel ik niet”, zegt Irth. “De problemen spelen al zeker vijf jaar. Altijd was de verwachting dat het wel beter zou gaan. Maar we hebben de prognoses telkens naar beneden moeten bijstellen. Als we niets doen koersen we in 2014 weer af op een tekort van ruim 2 miljoen. Dan zijn we snel door onze laatste financiële reserves heen.”
Te weinig docenten
Irth benadrukt dat de faculteit als geheel in de rode cijfers staat en niet alleen een paar afdelingen. Maar zelfs als de faculteit wel een positief resultaat zou boeken, is ingrijpen volgens hem noodzakelijk. “We hebben hier zeven autonome afdelingen die ook financieel zelf de broek moeten ophouden. Ons uitgangspunt is dat iedere afdeling eind dit jaar geen exploitatietekort meer heeft. Je kunt niet eindeloos de verliezen van de ene afdeling aanvullen met de overschotten van een andere afdeling. Dat is al jaren hier de afspraak en daar willen we ons aan houden.”
Door de verliezen bij de ene afdeling ontstaan volgens hem problemen bij andere afdelingen. “Neem bijvoorbeeld gezondheidswetenschappen. Die opleiding is dit jaar weer met 150 studenten gegroeid. De docenten daar kunnen het werk niet meer aan. Maar om de verliezen bij anderen af te dekken, kunnen we daar nu geen nieuwe docenten aanstellen. Zo kan dat natuurlijk niet. We moeten naar een duurzaam gezonde basis voor alle afdelingen.”
Twisten over cijfers
Uit een analyse blijkt dat drie afdelingen een structureel tekort hebben en moeten reorganiseren. Over hoe groot die tekorten zijn, verschillen Irth en de ondernemingsraad van mening. Volgens de OR gaat het om 1,2 miljoen, volgens Irth om twee keer zo veel. “Over cijfers kan je twisten, maar je moet ze eerst wel goed bestuderen”, aldus Irth. “We hebben net als alle andere faculteiten de harde opdracht van het college van bestuur om met een sluitende begroting te komen en te werken aan een financiële reserve van 20 procent van onze omzet uit de eerste geldstroom, oftewel 5 miljoen euro. Daar zijn onze plannen op gebaseerd.”
Irth denkt niet dat de problemen opgelost kunnen worden door alleen maar de schulden uit het verleden te saneren. “Natuurlijk vormen die schulden een probleem. Die komen deels door verliezen op onderzoeksprojecten. Maar er zijn ook nu nog structurele exploitatietekorten. We moeten nu de exploitatie dekkend maken, anders heeft het saneren van schulden geen zin. Dan ben je aan het dweilen met de kraan open.”Hij hoopt dat de faculteit de begrotingsproblemen nu onder de knie heeft. “Er gaat geen enkele projectaanvraag meer de deur uit zonder dat de financiële afdeling de begroting heeft gecontroleerd.”
Geen verband met AFS
Irth is het niet met de OR eens dat je de 6,5 miljoen euro voor boventallig personeel in het reorganisatieplan beter kunt gebruiken om het bestaande financiële gat te dichten. “Begrijp me goed. Alle afdelingen leveren hoogwaardig onderzoek en onderwijs. Kijk de visitatierapporten erop na. Maar om financieel gezond te zijn moeten de afdelingen ook genoeg extern geld binnen weten te halen. Dat is een van de criteria geweest voor het maken van onze keuzes. En kijk, die 6,5 miljoen is het maximale wat we aan kosten hebben begroot. We hopen natuurlijk dat we veel mensen snel aan ander werk kunnen helpen. Bij andere reorganisaties bleek uiteindelijk het aantal ontslagen minder te zijn dan verwacht en zijn de kosten meegevallen. Laten we hopen dat het nu ook zo gaat.”
Irth wil nog een misverstand uit de weg ruimen. “Deze reorganisatie heeft niets te maken met de plannen voor een Amsterdam Faculty of Science zoals de OR suggereert. Het is een besluit van het VU-bestuur op basis van eigen beleidspunten. De tijdsplanning staat dan ook helemaal los van hoe het met de AFS gaat. We willen de zaken gewoon zo snel mogelijk op orde hebben.”