.jpg)
Aanstaande donderdag schaft de Tweede Kamer de langstudeerboete af. Dat voorspelde gisteravond PvdA Kamerlid Tanja Jadnanansing tijdens een politiek debat op de sociëteit van studentenvereniging Lanx.
Daar debatteerden de hoger onderwijsspecialisten van PvdA, VVD, D66 en CDAmet elkaar. Belangrijkste gespreksonderwerp was natuurlijk de vermaledijde langstudeerboete van 3000 euro die studenten vanaf 1 september moeten gaan betalen als ze meer dan een jaar uitlopen met hun studie.
Maar afgelopen dinsdag gooide CDA lijsttrekker Sybrand van Haersma Buma de knuppel in het hoenderhok. Bij een debat van het Utrechtse studentencorps zei hij totaal onverwacht dat het CDA van de langstudeerboete af wil. Koren op de molen van de oppositiepartijen natuurlijk die allang tegen die boete zijn. Daarom komt zeer waarschijnlijk aanstaande donderdag de Tweede Kamer voor een spoeddebat bijeen. Als dat debat door gaat staat de uitkomst vrijwel zeker vast. De langstudeerboete verdwijnt dan voordat die werkelijk van kracht wordt.
“Als we die boete afschaffen, moeten we het ook goed doen”, zei CDA Kamerlid Sander de Rouwetijdens het Lanxdebat. “Het is niet eerlijk studenten die toevallig dit jaar uitlopen wel een boete op te leggen, en die van volgend jaar niet meer. Dus de hele boete moet van tafel.” Blijkbaar was De Rouwe zelf ook overvallen door het doortastende optreden van zijn lijstaanvoerder die sinds gisteren simpelweg als Sybrand Buma door het leven gaat. De Rouwe onthulde maandag nog bij de introductiedagen in Groningen met hand en tand de langstudeerboete te hebben staan verdedigen.
De enige die nog wat sputterde tegen het afschaffen van de langstudeerboete was VVD’er Anne Wil Lucas. “Afspraak is afspraak. Dit schaadt het vertrouwen in de politiek,” sprak ze manmoedig. En ze wilde wel even van het CDA weten wie de rekening gaat betalen. Die bedraagt volgens staatssecretaris Zijlstra 400 miljoen euro. Maar dat bestrijdt De Rouwe. De helft van dat bedrag hebben de universiteiten namelijk al als bezuiniging voor de kiezen gekregen en dat blijft wat het CDA betreft gewoon staan. En een groot deel van de langstudeerboete zou pas na dit jaar geld gaan opleveren, dus valt in de begroting van 2012 een minuscuul gaatje van een paar miljoen dat met wat slimme trucjes te repareren valt.
Wel sneu is dat heel wat studenten die overtijd zijn, de langstudeerboete al hebben betaald. Bij veel universiteiten moeten ze zich namelijk voor 1 september opnieuw hebben ingeschreven en die inschrijving is alleen geldig als zowel het collegegeld als de boete is voldoen.
Bij het debat op Lanx was de vraag vooral wat er verder gaat gebeuren nadat de langstudeerboete van tafel is. Volgens D66 ‘er Paul van Meenen is het onvermijdelijk dat de basisbeurs wordt vervangen door een sociaal leenstelsel, anders komt er nooit geld beschikbaar voor het verbeteren van de kwaliteit van het onderwijs zelf. Wat volgens hem hard nodig is. Hij voorspelde dat het CDA na de verkiezingen geen andere keus heeft en ook kiest voor het sociaal leenstelsel. In het Catshuisakkoord dat door toedoen van Geert Wilders op het laatste moment dit voorjaar sneuvelde, hadden volgens ingewijden het CDA en VVD al afgesproken de basisbeurs af te schaffen.
Zo’n leenstelsel willen in ieder geval ook de VVD,PvdA en GroenLinks. Dus studenten tel uit je winst. Maar er is nog een beetje hoop voor de bursalen. De SP en PVV willen vooralsnog helemaal niet van de basisbeurs af, net als het CDA. “Het leenstelsel is een boete op het studeren zelf”, aldus De Rouwe.
En er dreigt nog een gevaar voor studenten. “Het CDA pleit toch voor selectie aan de poort las ik in het partijprogramma?” merkte een snuggere student op. Na veel mitsen en maren bleek dat te kloppen. En hier vindt het CDA de VVD aan zijn zijde. En met de nodige kanttekeningen ook D66 en de PvdA.
Voor studenten zou het wel eens een koude herfst kunnen worden. (DdH)