Terwijl Nederlandse wetenschappers zich steeds feller verzetten tegen de hoge publicatiedruk, blijken hun artikelen steeds beter. Ze worden vaker geciteerd door vakgenoten, blijkt uit de nieuwe Leiden Ranking.
Jaarlijks produceren de Nederlandse universiteiten meer dan 23 duizend wetenschappelijke artikelen. De Universiteit Utrecht spant de kroon met bijna drieduizend publicaties per jaar. Zelfs de Universiteit van Tilburg, die het minst publiceert van allemaal, brengt meer dan één artikel per dag voort.
Toegenomen publicatiedruk
In de wetenschap klinkt steeds meer protest tegen de stroom aan publicaties. Wetenschappers zouden allemaal trucs hanteren om hun impact te verhogen, zoals de salamitactiek; onderzoeksresultaten in stukjes hakken om er meer dan één publicatie uit te halen.
De klachten over toegenomen publicatiedruk zijn niet uit de lucht gegrepen. Het aantal Nederlandse publicaties is de afgelopen jaren met twintig procent gegroeid, meldt onderzoeksinstituut CWTS, dat wetenschappelijke publicaties, citaties en impact bestudeert.
Best geciteerd
Maar die artikelen worden wel iets vaker geciteerd. Het aantal citaties is de meest gebruikelijke manier om de kwaliteit van wetenschap te meten: hoe vaker er naar een artikel verwezen wordt, hoe belangrijker het kennelijk is.
Steeds meer Nederlandse publicaties dringen door tot de tien procent best geciteerde artikelen in hun vakgebied. In de periode 2006–2009 lukte dat precies dertien procent van alle Nederlandse publicaties. Vier jaar later staat de teller op 13,6 procent.
Wordt de kwaliteit van de wetenschap aangetast door het toenemende aantal artikelen, zoals critici vrezen? “De ranking blijkt geen duidelijke bevestiging te bieden voor dit idee”, aldus het CWTS.
Allemaal Amerikaans
Op grond van citatiescores maakt het CWTS de wereldwijde Leiden Ranking, als tegenhanger van ranglijsten die gebruikmaken van subjectieve meningen en gegevens die door de universiteiten zelf worden aangeleverd.
De eerste negen universiteiten in de ranking zijn allemaal Amerikaans, met MIT helemaal bovenaan. Op tien staat het Israëlische Weizmann Institute of Science. Van de Nederlandse universiteiten scoort Leiden het hoogst (14,5 procent van de publicaties behoort tot de top tien procent van het vakgebied). Deze universiteit staat op de 52ste plaats. Tilburg presteert het minst (10,8 procent van de publicaties hoort bij de top tien procent), maar staat wereldwijd nog altijd 263ste.
Onderwijs weegt niet mee
De makers wijzen erop dat een ranglijst als deze nooit genoeg kan zijn om universiteiten te beoordelen. Zo weegt onderwijs helemaal niet mee en zijn er ook verschillen in wetenschappelijke disciplines: Tilburg richt zich sterk op sociale wetenschappen en die scoren nu eenmaal minder goed in dit soort ranglijsten.
In de toekomst komt er bij de evaluaties van Nederlandse vakgroepen minder nadruk op de hoeveelheid publicaties te liggen, weten ook de onderzoekers van het Leidse CWTS: “De komende jaren zullen uitwijzen wat voor effect dit heeft op de prestaties van Nederlandse universiteiten in de Leiden Ranking.”
© HOP. Bron: CWTS, Leiden Ranking.
|
Universiteit – volgorde in Leiden Ranking |
Aantal publicaties 2010-2013 |
Deel in top-10-procent best geciteerd |
|
|
1 |
5917 |
14.5% |
|
|
2 |
Universiteit Utrecht |
8947 |
14.3% |
|
3 |
6587 |
14.2% |
|
|
4 |
8017 |
14.0% |
|
|
5 |
6628 |
13.7% |
|
|
6 |
Universiteit Wageningen |
4477 |
13.5% |
|
7 |
TU Delft |
4320 |
13.2% |
|
8 |
Universiteit Maastricht |
4090 |
13.1% |
|
9 |
TU Eindhoven |
3120 |
12.9% |
|
10 |
6951 |
12.9% |
|
|
11 |
2855 |
12.8% |
|
|
12 |
6167 |
12.8% |
|
|
13 |
Universiteit van Tilburg |
1241 |
10.8% |
© HOP. Bron: CWTS. Volgorde van Nederlandse universiteiten in de Leiden Ranking.