“Aan het begin van de VU stond bier”, aldus CvB-voorzitter Jaap Winter gisteren in zijn nieuwjaarstoespraak. Hij verwees ermee naar bierbrouwer Willem Hovy, de ondernemer die in 1878 vijfentwintigduizend gulden schonk aan de Vereeniging voor Hooger Onderwijs op Gereformeerden Grondslag, een kwart van het totaalbedrag dat nodig was voor de oprichting van de VU.
Het was een opvallende afwijking van de VU-routine, waarin Abraham Kuyper altijd centraal staat in het scheppingsverhaal van deze universiteit. In zijn speech noemde Winter expliciet het bedrijfsleven als basis. “Hovy was geen hoogleraar maar een ondernemer”, benadrukte hij.
De voorzitter leek ermee te bedoelen dat de VU nooit een ivoren toren is geweest waarin wereldvreemde wetenschappers wetenschap om de wetenschap bedreven, maar altijd midden in de samenleving heeft gestaan. “Wij denken iets bij te kunnen dragen aan een betere wereld, meer rechtvaardigheid, en meer verantwoordelijkheid”, aldus Winter. “De VU is dienstbaar aan de samenleving.”
Vluchtelingen
Die maatschappelijke betrokkenheid krijgt volgens Winter steeds een andere vorm. Nu richt de VU zich volgens hem op ‘community service’, vluchtelingen, academische vorming en diversiteit.
De VU heeft zich, vanwege die in de gereformeerde grondslag gewortelde maatschappelijke betrokkenheid, altijd ‘bijzonder’ genoemd, maar volgens Winter voldoet dat niet meer. Hij wil dat de VU een “transitie” maakt van bijzonder naar “weergaloos”, een universiteit zonder weerga, “zonder evenbeeld”, aldus Winter. “En om dat te bereiken, hebben we alles in huis.”
Ook drong hij erop aan om trots te zijn op de naam “Vrije Universiteit.” Medewerkers en studenten moeten in hun internationale correspondentie niet langer spreken van “VU University” want dat is volgens hem een “onmogelijke naam.”
Bedrijfsleven
Tijdens de nieuwjaarsbijeenkomst werd ook het nieuwe lid van het College van Bestuur voorgesteld, Marjolein Jansen, die Bernadette Langius opvolgt. Terwijl Langius iemand met een indrukwekkende staat van dienst in het bedrijfsleven was, benadrukte Jansen dat ze vooral ervaring heeft als bestuurder in de publieke sector, “met een klein uitstapje naar het bedrijfsleven.”
Jansen zei bij voorkeur “niet te denken in problemen maar in kansen en mogelijkheden” en dat het belangrijk is “samen verder te komen.”
Vrije Schrijver Niña Weijers las een column voor over het gebrek aan belangstelling bij studenten voor dingen die zich buiten hun eigen belevingswereld afspelen. Ze riep op de geest open te stellen want “een open geest maakt een beter mens.”