Schets nou eens jouw ideale universitaire wereld, zal de NRC gevraagd hebben aan VU-docent van het jaar 2015 Meindert Flikkema. Hij ageert al jaren tegen de onderzoeksfocus van universiteiten en beklimt langzaamaan steeds grotere podia.
In Flikkema’s ideale wereld denken studenten zelf mee over het onderwijs dat ze krijgen, hebben wetenschappers minstens evenveel hart voor onderwijs als voor onderzoek en vormt de lerarenopleiding het hart van de universiteit. Dat zijn een paar van zijn uitspraken in drie opeenvolgende blogs op de website van de NRC.
Beste baan
Flikkema beschrijft een mank academisch systeem. Vwo’ers gaan naar de universiteit omdat ze daarmee hopen de beste baan te kunnen krijgen en zijn dus al tevreden als ze voldoendes halen. Docenten zitten met hun hoofd bij hun onderzoek. Opleidingen bedenken zonder hun studenten te betrekken het curriculum. Bestuurders zijn bezig met geld. Wie bekommert zich dan nog om goed onderwijs?
‘In de 21ste-eeuwse universiteit worden studenten twee belangrijke verworvenheden van een academische opleiding ontnomen: bedachtzaamheid en volharding’, schrijft hij. De oplossing begint al op het vwo, waar scholieren meer als junior onderzoeker behandeld zouden moeten worden, begeleid door universitair opgeleide leerkrachten. Daardoor zullen volgens Flikkema minder scholieren kiezen voor de universiteit. En dat is alleen maar goed.
Ideale docent
Maar studenten moeten niet alleen beter voorbereid binnenkomen. Flikkema schetst ook de ideale docent. Die helpt studenten leren en zorgt dat ze zelf vooruit kunnen komen. En misschien wel het belangrijkste: de ideale docent maakt dat studenten wíllen leren.
Hoe universiteiten dat precies voor elkaar moeten krijgen, laat Flikkema in zijn onderwijsblog in het midden. Hij doet een beroep op alle betrokkenen, van student tot ministerie: de kern van de universiteit is de opdracht om de samenleving te verheffen. Als iedereen daarvan doordrongen is, volgt het willen leren, goed doceren en onderwijsgericht besturen vanzelf.