Ook deze keer staan maar weinig hoogleraren kandidaat voor de ondernemingsraad van de VU. Alleen hoogleraar theologie Kees van der Kooi staat op een verkiesbare derde plaats op de CNV-lijst bij de verkiezingen, die deze week plaatsvinden. Hoogleraar politieke geschiedenis George Harinck is lijstduwer op de 15de plaats van die lijst.
Het gebrek aan hoogleraren die zich actief met de medezeggenschap bemoeien, is al vaker aan de kaak gesteld. Het zou de raad minder representatief maken en daarmee aan gezag inboeten. Ook zou het ondersteunend personeel oververtegenwoordigd zijn. Maar met de komst een aantal jaar geleden van ProVU, de lijst waar vooral promovendi op staan, is het aantal wp’ers in de raad wel toegenomen, tot ongeveer de helft. Doordat tussentijds mensen uit de raad zijn vetrokken, zitten er kleine schommelingen in de verhouding wp/obp.
Geen toponderzoekers
Onder meer Elies van Sliedregt pleitte voor meer hoogleraren in de OR toen ze nog decaan was van de faculteit Rechtsgeleerdheid. ‘Onderdeelcommissies en de ondernemingsraad bestaan zelden uit topwetenschappers, het zijn vaak jonge medewerkers die door een afdeling worden afgevaardigd om wat aan bestuur te doen. Toponderzoekers hebben geen tijd voor tijdrovende or-vergaderingen. Gevolg is dat er onvoldoende wordt gesproken over wetenschappelijke zaken en er disproportionele aandacht is voor rechtspositionele zaken’, schreef ze in een Advalvas–column in 2014. Zij werkt inmiddels in Engeland.
De huidige ondernemingsraad trekt zich deze kritiek wel aan. In een recent interview met Advalvas, naar aanleiding van het rapport voor een democratischer universiteit, zei or-voorzitter Laura Henderson dat de or wil kijken hoe de medezeggenschapsraden functioneren. “In de ondernemingsraad zitten nu best veel wetenschappers, mede dankzij de fractie van de promovendi, maar slechts één hoogleraar. We zouden graag meer profs hebben.”
Verantwoordelijke prof
Kees van der Kooi, die de afgelopen periode als enige prof in de ondernemingsraad zat, neemt zijn verantwoordelijkheid in ieder geval. “Hoogleraren moeten zich actiever inzetten voor de medezeggenschap, zowel op universitair als facultair niveau. Ze horen bij het bestuur van de universiteit betrokken te zijn vanwege hun competentie en verantwoordelijkheid. De universiteit is tenslotte geen koekjesfabriek”, zegt hij tijdens een rondetafelgesprek met drie hoogleraren, dat in het Advalvas-magazine van 8 maart is gepubliceerd.
Hoogleraar natuurkunde Gijs Wuite is het daarmee op zich wel eens, maar wijst er op dat hoogleraren al heel veel bestuurlijke taken binnen de universiteit vervullen. Ze worden gevraagd om in het faculteitsbestuur te zitten, afdelingshoofd te worden, als directeur van een opleiding of deel te nemen aan allerlei adviescommissies. Bovendien hebben profs al redelijk veel invloed op het bestuur buiten de officiële medezeggenschapsraden om.
Wuite: “Ik merk duidelijk dat ik meer invloed heb nu ik hoogleraar ben. Als ik wat te zeggen heb, luisteren het bestuur en collega’s naar mij. Onze faculteit wordt vrij horizontaal bestuurd. Hoofden van afdelingen en secties zijn belangrijk. We hebben redelijk goed functionerende overleggen. Oké, nadeel daarvan is dat je als hoogleraar de officiële medezeggenschapsorganen niet zo nodig hebt om je stem te laten horen.”
Eigen netwerk
Dat patroon herkent hoogleraar bestuursrecht Jan Struiksma: “Hoogleraar zijn is een tijdrovende baan. Je moet keuzes maken in wat je wel en niet doet. En eerlijk gezegd, in een medezeggenschapsraad gaan zitten heeft niet mijn prioriteit.” Hij hoeft ook niet in de ondernemingsraad te zitten om invloed te hebben zegt hij. “Bij ons is er regelmatig een overleg van voorzitters van afdelingen met het faculteitsbestuur. Eigenlijk is dat een informeel netwerkje. Ik denk dat bijna alle hoogleraren wel dat soort netwerkjes hebben. Dat levert een dilemma op. Prima om je als hoogleraar in te zetten voor het academische ideaal, maar dat kan op allerlei manieren. Daarvoor hoef ik niet in de ondernemingsraad te gaan zitten.”
Maandag 13 maart om 16:00 uur wordt de uitslag van de or-verkiezingen gepresenteerd in de hal van het hoofdgebouw.