In hun strijd tegen het leenstelsel peilden vakbonden FNV en LSVb de mening van studenten: zijn ze ervoor of ertegen? De uitkomst hebben ze vrijdag aan Tweede Kamerleden gepresenteerd.
Het zal geen verrassing zijn dat de ruim vijfduizend respondenten in de peiling in grote meerderheid tegen het leenstelsel zijn. Sterker nog, ze willen méér dan de basisbeurs. Ze willen een ‘schuldenvrije beurs’.
Volgend jaar zijn er verkiezingen voor de Tweede Kamer, dus alle partijen werken aan hun verkiezingsprogramma’s. Geen wonder dat de vakbonden alles op alles zetten om beweging te krijgen in het standpunt over de studiefinanciering.
Schuldenvrij
Ze willen 3,8 miljard euro per jaar om studenten ‘schuldenvrij’ te laten studeren, en zelfs dan is studeren niet gratis: de student (of zijn ouders) legt zelf 450 euro in de maand bij voor zijn levensonderhoud en studiekosten. Daarnaast willen de vakbonden eenmalig 3,5 miljard euro om studenten te compenseren die geen basisbeurs meer kregen.
Denk aan de komende recessie, zeggen ze. We moeten solidair zijn met jongeren. Zij hebben het toch al moeilijk op de arbeidsmarkt en huizen worden ook haast onbetaalbaar. Er zijn forse investeringen in jongeren nodig.
Sympathiek
De Kamerleden (in de zaal of op een filmpje) vonden het allemaal enorm sympathiek, lieten ze vanmiddag weten. Allemaal willen ze op de een of andere manier de studiefinanciering aanpassen. Sommigen willen zelfs ‘een basisbeurs’ terug – wat dat ook precies mag betekenen.
Maar 3,8 miljard euro vinden de partijen wel veel geld. Jan Paternotte (D66) waarschuwde tegen “verliefde mensen, dronken mensen en politici in campagnetijd’. Ook SP en GroenLinks zagen de droom van de studenten niet meteen werkelijkheid worden. Daar wilden ze eerlijk in zijn.
1 miljard
“Wij hadden in ons vorige verkiezingsprogramma een miljard staan om de basisbeurs opnieuw in te voeren”, zei Frank Futselaar. Zoiets zou het deze keer waarschijnlijk ook worden, was zijn verwachting.
Alleen Farid Azarkan (DENK) dacht dat er wel iets meer te verzinnen viel. Of die basisbeurs nu 800 euro moest zijn, zoals in het voorstel van de studenten, of bijvoorbeeld 700 euro, dat maakte hem niet zoveel uit. In de coronacrisis blijkt het kabinet diepe zakken te hebben, zei hij, dus het kan best.
Geld zat
Later kwam Lammert van Raan (Partij voor de Dieren) nog binnen. Hij begon over het basisinkomen voor iedereen: dan heb je geen basisbeurs voor studenten meer nodig. “Er is geld zat, het klotst tegen de plinten aan. We gaan een crisis in, maar we weten ook hoe we eruit kunnen komen.”
De verkiezingskoorts werd al een beetje voelbaar. De partijen legden allemaal hun realisme en hun idealisme uit. Ze waren altijd al tegen het leenstelsel, of ze willen het verstandig aanpassen. Ze willen studenten meer geld geven, of meer zekerheid, of beter onderwijs, of alles tegelijk.
Wat er van hun welwillendheid overblijft, zal blijken in de verkiezingsprogramma’s die de partijen schrijven in de aanloop naar de verkiezingen op 17 maart 2021.