Onafhankelijke journalistiek over de Vrije Universiteit Amsterdam | Sinds 1953
22 december 2024

Wetenschap
& Onderwijs

Afgelopen jaar weer veel wetenschappers bedreigd

Van moord en geweld tot vervolging en intimidatie: de mensenrechtenorganisatie Scholars at Risk telde het afgelopen jaar 332 aanvallen op de academische vrijheid in 65 landen, waaronder Nederland.

Voor de zevende keer heeft Scholars at Risk het jaarverslag Free to think uitgebracht, met een inventarisatie van geweld en onderdrukking van studenten en medewerkers aan universiteiten over de hele wereld.

De makers telden 110 gevallen van moord, geweld of verdwijning. In nog eens 101 gevallen verdwenen studenten of onderzoekers in de gevangenis. Anderen kregen reisbeperkingen opgelegd of moesten zich voor de rechter verdedigen.

Hong Kong

Een bekend voorbeeld is Hong Kong, waar de Chinese regering de vrijheid van meningsuiting steeds verder inperkt. De studentenbeweging, die zich hard maakt voor de democratie, krijgt steeds minder ruimte.

Ook Afghanistan kwam veel in het nieuws: de Taliban perken met name de rechten van vrouwelijke studenten en wetenschappers in. Overigens kwamen al voor de machtsovername enkele onderzoekers in Afghanistan om het leven door gerichte aanslagen.

Nederland komt ook in het rapport voor. Forum voor Democratie wordt genoemd vanwege het meldpunt voor linkse docenten. Verder wijzen de makers op historici Nadia Bouras en Geert Mak, die werden geïntimideerd door ‘Vizier op Links’. Bouras trof op de deurpost van haar woning een dreigsticker aan.

De Verenigde Staten duikt eveneens veel in het verslag op, waar de diepe politieke verdeeldheid tot aanvaringen leidt. Docenten worden ontslagen, lokale wetgeving verbiedt lessen in bepaalde antiracistische theorieën en financiering voor bepaalde lesprogramma’s wordt geschrapt.

Noodzakelijk

Verder komt het conflict tussen Israël en de Palestijnen ter sprake. Onder de doden en gewonden bevinden zich ook academici. Verder meldt het rapport arrestaties van activistische studenten en reisbeperkingen voor wetenschappers. De partijen zouden het hoger onderwijs buiten het gewapende conflict moeten houden, schrijft Scholars at Risk. Ingrepen op een campus zouden proportioneel en noodzakelijk moeten zijn.

Sinds 2011 heeft de organisatie 2.150 incidenten in 113 verschillende landen geteld. Scholars at Risk roept overheden en andere partijen op om de academische vrijheid te beschermen. Ook zouden instellingen zich solidair moeten verklaren met academici die in het nauw gedreven worden en gevluchte onderzoekers moeten opvangen, zoals ook in Nederland gebeurt.