.jpg)
Dat we elkaars lichaam leren lezen en elkaar niet discrimineren op basis van dat lichaam, dat is het doel van het evenement Embodied Experiences. ‘Ik wil kunstzinnige benaderingen van onze lichamelijkheid naar de academische wereld overdragen’, aldus organisator Daniel Neugebauer.
Wie de pagina op de VU-site opent waarop het evenement Embodied Experiences is aangekondigd, van 9 tot en met 11 mei, ziet een nogal expliciete foto met naakte mensen die elkaar insmeren met olie. “Het is een still uit de film When the body says Yes van filmmaker en sexological bodyworker Melano Bonajo”, legt Daniel Neugebauer uit. Hij is Connected World senior fellow aan de VU en hoofdorganisator van het evenement.
Neugebauer kreeg er al opmerkingen over van collega’s, vertelt hij. “Sommigen moesten slikken. Er is dus wellicht nog iets te doen op dit gebied. De filmmaker, Bonajo, ziet bodyworks als een effectief middel tegen psychische klachten. Maar niet iedereen is eraan toe om ons lichaam te zien als onderdeel van allerlei kwesties die spelen. We zijn aan de VU veel bezig met ons hoofd, en misschien te weinig met onze lichamelijkheid.”
‘We zijn aan de VU veel bezig met ons hoofd, en misschien te weinig met onze lichamelijkheid’
When the body says Yes werd vorig jaar op de Biënnale van Venetië in een kerkzaal getoond, en dat is wat je ziet op de foto, aldus Neugebauer. “De film vormt de aftrap van Embodied Experiences en is dinsdagavond in Rialto VU te zien, maar er gaat verder geen orgie plaatsvinden of iets dergelijks.”
Naakt
Bezoekers hoeven ook niet naakt, al staat er een ander onderdeel op het programma, een virtualrealityervaring van Adina Pintilie, vorig jaar ook op de Venetiaanse Biënnale, ‘In search of the lost body’. Daarbij kruipen deelnemers in het virtuele naakte lichaam van iemand met een ander geslacht, gender of lichamelijke beperking. “Puur wetenschappelijke data zijn er nog niet, maar uit de antwoorden van mensen die deelnemen uit dit soort virtualrealityervaringen blijkt dat het hun empathie vergroot en meer inzicht verschaft in hoe het is iemand anders te zijn, en dat daardoor de solidariteit wordt vergroot.”
Deelnemers kruipen in het virtuele naakte lichaam van iemand; ‘dat vergroot hun empathie’
Iets dergelijks zeiden docenten communication science Tilo Hartmann en Miguel Barreda Angeles twee jaar geleden ook tegen Ad Valvas, in een reportage over de virtuele VU-campus waar ze hun studenten tijdens de lockdown mee naartoe namen. Ze lieten de studenten sociale experimenten doen, onder meer door de huidskleur van hun avatars, hun virtuele lichamen, te manipuleren. Toen bleek dat ze ook in de virtuele wereld te maken kregen met racisme en seksisme.
Thuis zijn in ons lichaam
Een van de doelen van Embodied Experiences is bewustwording van de lichamelijkheid van de ander, van mensen met een andere huidskleur, gender, een ander geslacht of een beperking, legt Neugebauer uit. “We maken vorderingen op de VU-campus, bijvoorbeeld met genderneutrale wc’s, maar die zijn er nog veel te weinig, terwijl uit onderzoek blijkt dat transpersonen blaasklachten krijgen omdat ze niet naar het toilet durven. Ook met voedselallergieën wordt te weinig rekening gehouden in het VU-restaurant. De VU zou daar vooruitstrevender in moeten zijn dan ze nu is.”
Embodied Experiences staat in het teken van “corpoliteracy”, een tool om elkaar vanuit het lichaam te lezen, aldus Neugebauer. “Ik kom uit de kunstwereld en wil artistieke benaderingen van onze lichamelijkheid naar de academische wereld overdragen om pijnpunten op de VU-campus te helpen wegnemen en bij te dragen aan het diversiteitsbeleid. Om zo te leren thuis te zijn ons ons lichaam, te leren om niet te discrimineren en op een andere manier naar elkaars lichaam te kijken.”
Met traplift naar Kerkzaal
Behalve kunst (er is ook een live performance en er is muziek) zijn er op Embodied Experiences ook lezingen op het snijvlak van kunst en wetenschap van wetenschappers als de Utrechtse hoogleraar theater en danswetenschap Maaike Bleeker, de Australische onderzoeker en schrijfster Sara Ahmed en van Wende Wallert van de VU Art Science Gallery in het Nieuwe Universiteitsgebouw. Aan het eind van elke dag zijn er panelgesprekken. De Kerkzaal op de bovenste verdieping van het VU-hoofdgebouw, waar dit alles gaat plaatsvinden, is speciaal voor de gelegenheid weer toegankelijk gemaakt voor mensen met een beperking, door de traplift, die jaren kapot was, te laten repareren.