De komende jaren moet de VU tientallen miljoenen bezuinigen. Voor 2016 staat een korting van 28 miljoen euro voor de deur, voor de jaren daarna respectievelijk 30 en 36 miljoen.
Een van de oorzaken is het dalende aantal studenten. Daardoor krijgt de VU minder geld van het rijk en komen ook minder collegegelden binnen. Scheelt samen bijna acht miljoen euro. Ook stijgen de huisvestingskosten door investeringen in nieuwbouw en gaan de personeelslasten omhoog door afspraken in de nieuwe cao.
Spaargeld is op
Omdat de universiteit over 2014 een tekort had van 18 miljoen euro en dit jaar naar verwachting een tekort van 12 miljoen euro, is het eigen vermogen flink gedaald en nadert de kritische grens die nodig is om geld te kunnen lenen voor nieuwbouw. Daarom wil het bestuur in 2016 per se een positief saldo realiseren van om en nabij de drie miljoen euro.
Minder geld voor faculteiten
Al met al betekent dit fors bezuinigen voor de faculteiten en diensten. De faculteiten krijgen zo’n 11 miljoen minder geld oftewel een korting van zeven procent. Daar komt nog bij dat de faculteiten zelf de door de nieuwe cao gestegen personeelslasten moeten opvangen.
En minder voor huisvesting en ICT
De diensten krijgen de andere 17 miljoen voor de kiezen. Dat moet onder meer door zes miljoen te besparen op de huisvestingslasten en vier miljoen minder geld voor ict-projecten. Ook wordt fors gekort, zes miljoen, op centraal gefinancierde projecten voor bijvoorbeeld verbetering van het onderwijs en de samenwerking met de UvA.
Wachten op Bussemaker
Het bestuur verwacht dat de financiële situatie pas na 2018 verbetert. Dan komen namelijk de eerste Bussemaker-gelden beschikbaar als gevolg van de afschaffing van de basisbeurs. Maar dat gaat vooralsnog slechts om een paar miljoen.
Ontzie onderwijs en onderzoek
De ondernemings- en studentenraad, die dit jaar voor het eerst instemmingsrecht hebben op de hoofdlijnen van de begroting, zien in dat er geld moet worden bespaard, maar vinden dat het onderwijs en onderzoek nu te hard worden getroffen. Daarom stellen ze voor naar een zogeheten nulbegroting te streven en niet naar een positief saldo van drie miljoen, zoals het bestuur wil.
Daarmee kan de voorgestelde algemene korting op de faculteiten van 3,8 miljoen grotendeels worden voorkomen. De medezeggenschap denkt dat daarnaast veel geld kan worden bespaard door fors minder extern personeel in te huren.
De raden gaan wel mokkend akkoord met de bezuiniging van 4,2 miljoen op de faculteiten als gevolg van het dalende marktaandeel van de VU wat aantallen studenten betreft.
Faculteiten maken zich grote zorgen
De precieze gevolgen voor de faculteiten zijn nog niet volledig te overzien. Het college van bestuur wil namelijk de komende weken met de faculteitsbesturen praten over meerjarenafspraken. Daarbij wordt de faculteiten gevraagd wat ze kunnen besparen op onder meer goedkopere inkoop en minder externe inhuur. Daardoor kunnen de bezuinigingen per faculteit anders uitpakken. Dit zal pas echt duidelijk zijn bij de vaststelling begin december van de begroting voor 2016.
Inmiddels maken verschillende faculteiten zich grote zorgen, zoals Sociale Wetenschappen, die afstevent op een bezuiniging van rond de tien procent, mede vanwege een dreigend tekort op de eigen begroting. Ook Geesteswetenschappen, Rechten, Economie en Aard- en Levenswetenschappen dreigen miljoenen te moeten ‘ombuigen’.
Stijging van de huisvestingslasten
Bij de diensten krijgt vooral studentenzaken minder geld, maar daar loopt nog de eerder aangekondigde reorganisatie, die voor 2016 zijn beslag moet krijgen. Ook het Bureau Bestuurszaken moet ruim een miljoen inleveren.
Overigens stijgen de kosten van de centrale diensten nog steeds ondanks de bijna afgeronde reorganisaties. Dit komt met name door een sterke stijging van de huisvestingslasten. Daarentegen dalen de begrote inkomsten van de faculteiten. Wellicht dat deze trend in de definitieve begroting toch nog doorbroken wordt.