VU-studente gezondheidswetenschappen Aroosa Khan is de dupe geworden van racisme door luchtvaartmaatschappij El Al. Dat oordeelt het College voor de Rechten van de Mens in een zaak die door Khan was aangespannen tegen El Al.
Khan is opgelucht. “Dit is erkenning”, zegt ze. “Eindelijk gerechtigheid. Ik heb weer vertrouwen in mijn land en in het systeem.”
Vernederende behandeling
Meer dan tweeënhalf jaar heeft ze geprobeerd aandacht te krijgen voor de vernederende behandeling, die haar ten deel viel toen ze met een groep van veertien studenten naar Israël wilde voor een studiereis. Alleen de vijf ‘getinte’ studenten werden apart genomen voor een stevige ondervraging.
De vijf waren de enigen die vragen moesten beantwoorden over hun afkomst en die van hun ouders. Na dat vraaggesprek kregen ze een sticker met een ‘T’ op hun ticket. Zij moesten hun kleding uittrekken en zich aan een grondige fouillering onderwerpen.
Intieme delen
“Met een stok met daaraan een stukje stof werden mijn intieme delen gecontroleerd. Ik vond het shockerend en vernederend”, aldus Khan. De negen blanke studenten kregen een sticker met een ‘S’ en werden verder niet onderzocht.
Het college tilt er zwaar aan. Het oordeelt dat El Al ‘verboden onderscheid’ heeft gemaakt op grond van ras en dat Kahn is bij het veiligheidsonderzoek is geïntimideerd op grond van racisme. Het college verwijt El Al tevens geen inzicht te willen geven in de criteria die worden gehanteerd bij de selectie van nader te onderzoeken passagiers.
Nationale Ombudsman
Khan zegt tientallen advocaten te hebben benaderd om haar te helpen een zaak tegen El Al aan te spannen. “Niemand had er zin in. Tal van andere instanties, waaronder de Nationale Ombudsman, gaven evenmin gehoor. “Door te googelen kwam ik op het College voor de Rechten van de Mens.”
Helemaal gelukkig is ze nog steeds niet, want volgens Khan is eigenlijk niet El Al, maar de Nederlandse marechaussee verantwoordelijk voor het veiligheidsbeleid op Schiphol. “Maar ik ben er nu wel klaar mee. Hoe het nu verder gaat, laat ik aan mijn advocaat over.”
Niet bindend
Die advocaat is Fadime Kiliç, overigens een VU-alumnus. “Het oordeel van het College is niet bindend, dus El Al hoeft er niks mee te doen”, legt ze uit. “Maar het is wel gezichtsverlies voor dat bedrijf en het is een mooie onderbouwing voor een eventuele vervolgprocedure.”
Welke stappen nu volgen, wil Kiliç nog niet zeggen. “We overwegen verschillende mogelijkheden.” Mocht het tot een rechtszaak komen, dan weegt het oordeel van het College voor de Rechten van de Mens volgens haar zwaar. “Het College beroept zich op allerlei wetsartikelen en internationale verdragen die wel bindend zijn.”