In een opiniestuk in Trouw spreken de rectoren zich onder meer uit tegen de “politieke inmenging” van het wetenschappelijke debat en het onderwijs. Volgens hen “groeit de politieke neiging” om de inhoud van wetenschap “actief richting te geven”.
De Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen (KNAW) publiceerde enkele weken geleden ook al een rapport, waarin zij haar kritiek uitte op de bezuinigingen en wetsvoorstellen die de autonomie van wetenschappers volgens haar op het spel zetten.
Campusprotesten
Maar de rectoren maken zich ook grote zorgen om bedreigingen binnen de universiteiten, met name door de verharding van campusprotesten en bezettingen. “Gesprekken polariseren. Onderwerpen worden vermeden omdat mensen ze als te gevoelig ervaren. De vrijheid om te denken en te spreken wordt bedreigd, van buiten én van binnen.”
De rectoren dringen erop aan dat een universiteit een veilige plek hoort te zijn om alles te onderzoeken en te bespreken. Er moet ruimte zijn “voor verschil en tegenspraak”. Zij nodigen daarom iedereen uit, van studenten tot onderzoekers en politici, om komend jaar mee te doen aan een brede dialoog. “Niet om het zonder meer eens te worden, maar om het oneens te kunnen zijn zonder dat het gesprek stokt.”
Kamerdebat
De brief was oorspronkelijk bedoeld ter voorbereiding van een debat over academische vrijheid in de Tweede Kamer dat dinsdagavond zou plaatsvinden, maar dat vanwege de val van het kabinet is verschoven.
In de aanloop naar datzelfde debat liet de inmiddels demissionaire onderwijsminister Eppo Bruins de Tweede Kamer afgelopen vrijdag weten dat hij overweegt de academische vrijheid sterker te verankeren in de wet.
Ho ho academische vrijheid staat in de Europese Grondwet en zijdewlings in die van ons (wat een omissie is). “5.2 Academische vrijheid in artikel 13 EU-Handvest voor de grondrechten 31. 13 luidt: “De kunsten en het wetenschappelijk onderzoek zijn vrij. De academische vrijheid wordt geëerbiedigd.”
https://www.denederlandsegrondwet.nl/id/vgt8md7ul7yd/artikel_ii_73_de_vrijheid_van_kunsten_en